-
خانه
- پرسش و پاسخ
آیا اگر مبلغی پول از شخصی به مدت یک ماه قرض گرفته و سودی که بانک به او پرداخت می کرده است به او پرداخت شود، مشکل شرعی دارد؟
🔰پاسخ: اگر که بالاخره قرض الحسنه گرفتیم، پول را بعنوان قرض الحسنه برگردانیم، بعد یک مبلغی را بعنوان هدیه بدهیم. شرط نکنیم که این پول را بمن بده، من بعد از یک ماه اینقدر می‌گذارم رویش بهت می‌دهم، این می‌شود ربا. ولی بگوید بعنوان قرض الحسنه من یک پول یک ماهه لازم دارم.
قران می‌فرماید «إِذا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّة»[1] وقتی کسی در حق شما محبتی کرد، یا بهتر جوابش را بدهید یا مثل خودش. معامله بهتر این است که من پولش را وقتی برگرداندم یک هدیه‌ای هم بهش بدهم، ولی به طرف شرط نکنم که هدیه می‌دهیم یا چقدر می‌دهیم.
[1] نساء آیه 86
کد:1399558
چرا در کشور ما، بعد از انقلاب با اینکه مراسمات مذهبی بسیار برگزار می شود، اخلاقیات در جامعه رشد نمی کند در حالی که در کشور های اسکاندیناوی با اینکه مسلمان نیستند و حکومت اسلامی ندارند اما شاهد رشد اخلاقیات و کاهش جرم و جنایت هستیم؟ آیا این مراسمات واقعا اثر گذارند؟
🔰پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم
من اول یک نکته‌ای عرض کنم که قرآن می‌فرماید مثَل باطل مثل حباب روی آب است. مثَل حق مثل سنگهای زیر آب است. ما گاهی اوقات در جمهوری اسلامی باطل در چشممان خیلی درشت جلوه می‌کند. حقیقت چون ته آب است توجه می‌کنیم. اینطور نیست که در جمهوری اسلامی همه جامعه منحرف، همه دور از ارزشهای دینی باشند ،الحمدلله در همین نظام جمهوری اسلامی انسانهای پاک، شریف، از جان گذشته، شما چرا شهید حججی را نمی‌بینید! یک جوان 25 ساله‌ای فرزند خردسال دارد، برای دفاع از ارزشهای دینی، درس می‌دهد، همین یک نفر برای همه کافیست. همین یک نفر بشود میزان الاعمال کل مملکت اسلامی. شما این مجاهدت را کجای دنیا می‌بنید!؟ که یک جوان 25 ساله با این مناعت طبع و با این تواضع برود و برای دفاع از ارزشهای اعتقادی و دینی جهاد کند. امثال حججی‌ها الحمدلله در جمهوری اسلامی هستند.
ما در دانشگاههایمان در مدارسمان در بازارمان، افراد درستکاری را را سراغ داریم. بنده شخصا خودم کسی را می‌شناسم که الان اینطرف در قید حیات است. بیش از پنجاه سال در بازار وکیل مشغول به تجارت است، گفته یک دروغ نگفتم در این پنجاه سال حتی در جاهایی که به ضرر این بوده. ماموران دارایی آمدند برای محاسبه اموال، دفترهایش را نشان داده وضعیت گردش مالی‌اش را گفته، هراسی نداشته که مالیات زیاد ببندند یا کم ببندند! اینها چون خودشان اهل تظاهر نیستند نمی‌آیند بازگو کنند، بدیها چون ظهور و بروز دارد و اعلام می‌شود، اینها بیشتر چشم ما را پر می‌کنند. پس این نکته اولی که نباید خالی لیوان جمهوری اسلامی را دید. شما پریِ لیوان جمهوری اسلامی را هم ببینید. این دعاهای کمیل، جلسات، سخنرانیها ،راهیان نور، اربعینها! بنده در همین زیارتهای اربعین افراد متعددی سراغ دارم که اهل نماز نبودند اهل انصاف نبودند اهل اخلاق نبودند با یک زیارت اربعین متحول شدند. در همین زیارت اربعین گذشته شخصی بود، مبالغ کلانی به افراد بدهکار بود، و عمدا نمی‌پرداخت، گفت رفتم کربلا در یکی از این چادرهای موکبهای بین راه، گفت یک آقایی داشت صحبت می‌کرد. گفت آقا آمدی زیارت امام حسین حواستان باشد حق‌الناس گردنتان نباشد. سیدالشهدا شب عاشورا فرمود هر کسی حق‌الناس گردنش است برود با من نماند. همین جمله این آدم را عوض کرد آمد تمام پولی که از افراد پیشش بود برگرداند. اینها را شاید من نشونم شما نشنوی، چون اینها خودشان نمی‌آیند اظهار کنند نمی‌آیند مصاحبه کنند نمی‌آیند بازگو کنند. پس نکته اول اینکه الحمدلله در جمهوری اسلامی افراد پاک، متدین، صادق هستند، همه مسئولین ما، همه آحاد جامعه ما متخلف و متمرّد نیستند. حالا این آیه که شما خواندید که در فلان کشور اسکاندیناوی چنین مطلبی شنیده شده، فلان شده، آمار تخلفات پایین است. مشکل الان در جمهوری اسلامی این است که آنجایی که ما داریم عمل نمی‌کنیم ضربه می‌خوریم. بله مجالس هم گرفته می‌شود، زمان رسول خدا هم پیغمبر سخنرانی می‌کرد، ارشاد می‌کرد، در خود مکه، بلال اسلام آورد در خود مکه ،اباذر اسلام آورد، در مکه ابولهب که عموی پیغمبر بود اسلام نیاورد. مشکل کجا بود! مشکل در پیغمبر بود، مشکل در گفتن رسول الله بود العیاذ بالله، بگوییم پیغمبر از روی اخلاص حرف نمی‌زد. پیغمبر همه گفتارش از روی اخلاص و رضای خدا بود. مشکل در مخاطبین پیغمبر بود. ابولهب وجودش یک وجودی است که دیگر «لهم قلوبٌ لایفقهون بها»[1] ابولهب، ابوجهل، عُتبه، شیبه، سران کفر، اینهایی که زیر بال رسول الله نرفتند، از آنطرف مصعب بن عمیر یک اشراف زاده‌ی قریش است، اسلام می‌آورد، نماینده‌ی رسول الله در مدینه می‌شود، مدینه را متحول می‌کند، جوان 18 ساله!
الان اگر در جلسات ما بعضیها متنبّه نمی‌شوند، اشکال من می‌گویم نه در گوینده است نه در اصل سخن است، اشکال یک بخشش در مخاطب است. سخنها مثل فرستنده و گیرنده است ،همانطور که فرستنده ارسال می‌کند، گیرنده هم باید ظرفیت گیرایی داشته باشد عمل کند. تا آنجایی که عمل کردیم نتیجه گرفتیم تا آنجایی هم که عمل نکردیم نتیجه نگرفتیم. قطعا ما باید جامعه را ببریم به سمت و سویی که همه به آنچه از قران و روایات می‌شنویم پایبند باشیم و عامل باشیم.
[1] اعراف آیه 179
کد:1399586
🌞حکمت فوت برخی انسان های بد در زمان های خوب چیست؟ آیا اگر زمان مرگ ایام مقدسی باشد، علت بخشش گناهان فرد می شود؟
🔰پاسخ: سم الله الرحمن الرحیم. اینکه ما بگوییم که در یک ایام خاصی اگر کسی فوت کرد، تمام جرائم او نادیده گرفته می‌شود، این با عدالت الهی سازگاری ندارد. بله اگر کسی خلافی کرده تخلفاتی کرده در زندگی انجام داده و توبه کرده و جبران کرده، وقتی ما از توبه کردن طرف اطلاع نداریم، شاید این فردی که الان شما اشاره کردید، واقعا تائب شده بود، پشیمان شده بود، جبران کرده بود، رو به خدا آورده بود، و خدا هم یک همچین توفیقی برایش فراهم کرده کرد که پنجشنبه فوت کند، شب جمعه شب اول قبر او شود، این بعید نیست.
ولی اگر به فرض مثال و سوال اینکه شخصی فاسد، منحرف، ظالم، مثلا شب جمعه فوت کرد، یا در یک ایام مقدسی مثل ماه رمضان فوت کرد و دفن شد، ما می‌توانیم بگوییم این ماه رمضان و این شب جمعه، یا در جوار امام دفنش کردند! آیا این در جوار امام دفن کردن، تخفیف در مجازات اوست، این خلاف عدالت الهی است.
خداوند می‌فرماید «فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَ مَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ»[1]، شما ببینید چسبیده‌ی به قبر امام رضا (ع) قبر هارون الرشید است، دیوار به دیوار قبر امام رضا (ع) قبر هارون الرشید است. خب خدا باید از هارون الرشید بگذرد که کنار قبر امام رضا (ع) است؟! و اینکه امام رضا (ع) کنار او دفن شده است! خوب این خلاف عدالت است، هارون آن جرائمی که مرتکب شد، جنایتی که کرد، موسی‌بن جعفر (ع) را به شهادت رساند. یا اینکه اگر کسی در یک ایام مقدسی فوت کرد، ابن‌ملجم مرادی ملعون را امام حسن (ع) در ماه رمضان قصاص کرد. آیا یعنی واقعا خدا از ابن‌ملجم می‌گذرد چون در ماه رمضان کشته شد! عبیدالله بن زیاد ملعون که فاجعه‌ی روز عاشورا و قتل امام حسین (ع)، گرداننده‌ی کار و آتش‌بیار معرکه ابن‌زیاد بود؛ خود ابن‌زیاد در روز عاشورا کشته شد. عاشورای پنج سال بعدش. سال 61 هجری امام حسین (ع) را شهید کردند، پنج سال بعد در روز عاشورا با شمشیر ابراهیم‌بن مالک اشتر کشته شد. حالا چون روز عاشورا کشته شده آدم محترمی است؟! اینها نمی‌شود اعمال انسان. «ْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى»[2]، آن «ما سعی» ی انسان و تلاش انسان است که در خوشبختی و بدبختی انسان موثر است. شما می‌بینید که بعضیها هستند در دوردست‌ترین نقاط عالم دفن شوند ولی دستشان پر است. بعضیها در یک اماکن مقدسی دفن می‌شوند ولی دستشان خالی است. اعمال انسانها ملاک است شب و روز و در چه روزی فوت کرده، اینها مبنای این کار قرار نمی‌گیرد.
[1] زلزلة آیه7 و 8
[2] نجم آیه39
کد:1399595
💠خمس خانه
🌞بنده مقلد آیت الله العظمی مکارم شیرازی هستم و مبلغی را برای خرید مسکن پس انداز کردم که سال خمسی از آن گذشت پس از آن مسکن خریدم آیا به این خانه خمس تعلق می گیرد؟ ضمن اینکه با مابقی مبلغ اضاف از خرید مسکن، تلفن همراه خریدم و میخواهم به کربلا بروم حکم آنها چیست؟
🔰پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم
اول شما معین کنید که مرجع تقلید شما کیست؟ آیت الله العظمی مکارم.
شما این پولی که جمع‌آوری کردید و برای خانه هزینه کردید، قطعا مشمول خمس است، اما ایشان می‌گوید که چون برای مسکن است و الان هم اگر مسکن نیاز ایشان باشد، امکان دارد ایشان مسکنی خریده که الان هم نیاز به آن ندارد، یعنی هنوز هم ازدواج نکرده، قطعا باید خمسش را پرداخت کند.
اگر ایشان با پول خمس نداده، مسکنی تهیه کرد و الان هم دارد در آن مسکن زندگی می‌کند و نیازش است، ایشان مراجعه کنند ما از طرف آیت الله العظمی مکارم مصالحه می‌کنیم خمس آن مسکن را به ایشان، اما سفر کربلایشان را اگر با همان پولهایی که متعلق خمس شد و خمسش را نداد و گوشی همراهشان، اینها را هم باید یک دستگردانی کنند و بعدا پرداخت کنند
با توجه به آیه «وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ» آیا انسان بر همه ی مخلوقات برتری دارد یا بر بیشتر مخلوقات؟
در همین آیه که «وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثير»[1] این کثیر به معنای اعم و اغلب است، یعنی برتمام مخلوقات. یعنی ما بر همه مخلوقات اینها را برتری دادیم و فضیلت دادیم، انسانها را تفضیل دادیم و لذا تفسیر آیات را باید ببینیم روایات چه می‌گویند. آنچه که در روایات معصومین ذکر شده این است که کثیر به معنای اجمع و تمام و همگی مخلوقات است.
[1] اسراء آیه70
کد:1399424
کد:1399447
آیا مغفرت و آمرزش برای همه ی گناهان ممکن است؟ من همیشه استغفر الله می گویم، آیا همین کافی است؟ چگونگی توبه و نشانه های قبولی آن را بیان فرمایید.
🔰پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم
در مغفرت و آمرزش از گناهان خداوند در قرآن می‌فرماید «وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحا»[1] خدا می‌فرماید ما بخشنده هستیم، ولی برای کسانیکه این سه کار را انجام دهند. اول توبه کنند. توبه یعنی به گناه برنگردند، و ایمان بیاورند جبران کنند کاستی‌های گذشته‌شان را، و عملهای شایسته انجام دهند.
شخصی آمد به امام صادق عرض کرد من توبه کردم از کارهای اشتباه قبلم، از کجا بدانم که خدا من را آمرزیده؟ امام فرمود اگر ان اشتباهات گذشته را دیگر انجام نمی‌دهی، دلیل بر این است که مورد مغفرت الهی قرار گرفته‌ای. و هر وقت هم یادش آمد استغفار کند، استغفر الله ربّی و اتوب الیه، همین حالتی که ایشان هم گفتند: من خودم استغفار می‌کنم، خود این استغفار بالاخره تسویه و پاک شدن از جرائم گذشته است، و انشاءالله با همین ترتیبی که گفتیم برنگشتن به گناه دلیل برمغفرت الهی و امرزش الهی است.
ـ لازم نیست صدقه بدهیم؟
البته یک وقتی گناه کبیره‌ای است که حق الناس هم درش است، پای حق الناس هم وسط می‌آید، آن حق الناس را اگر طرف را می‌شناسیم، باید حلالیت بطلبیم، یا اگر نمی‌شود حلالیت طلبید، شرایطش نیست، باید صدقه داد. صدقه هم بدهد. ولی اگر گناه بین من و خداست فقط، همان پشیمانی و استغفار و دیگر برنگشتن به گناه کفایت می‌کند.
کد:1399520
آیا صله ی رحم با خانواده ای که حجاب را رعایت نمی کنند هم، واجب است؟
🔰پاسخ:صله‌ی رحم را می‌گویند تا آنجایی که می‌توانید تعطیلش نکنید. اگر می‌بین که خودش به گناه می‌افتد، یعنی رفتن صله‌ی رحم، آلوده خودش است. حالا یک وقتی می‌تواند بود آنجا به حداقل بنشیند، ده دقیقه، ربع ساعت، یا تذکر بدهد، بگوید من آمدم اینجا، حالا اینها حجاب را رعایت کنند. اگر اینها بی‌اعتنایی می‌کنند، گوش هم نمی‌کنند، حرمت این را هم رعایت نمی‌کنند، و این هم واقعا آنجا که می‌رود، نظرش می‌افتد به اینها و بعد هم خوف از وقوع در فتنه و گناه دارد، دیگر آنجا تکلیفی ندارد.
کد:1399835
نظر شما در مورد فضای مجازی و سرگرمی و شادی در اسلام چیست؟ و اینکه اگر موسیقی و فیلم هایی که گوش کردن و دیدن آنها حرام است بر فرد اثر نگذارد باز دیدن آنها مشکل دارد؟
بسم الله الرحمن الرحیم
من تشکر می‌کنم از محبت و تشکر شما.
بله نسبت به فضای مجازی انشاءالله صحبتهای دیگری ادامه پیدا خواهد کرد، اصلا یک بحث این است که شرع و شادی که سالها قبل ما در دانشگاه پیام نور، یک بحثی را داشتیم که نگاه اسلام نسبت به شادی چیست! که متاسفانه شادی را در گناه و در روابط غیر عقلائی تعریف می‌کنند، ولی اسلام برای شادی برنامه دارد، شادی را در وظائف روزمرّه‌ی زندگی، برای خانواده‌ها دیده شده که امام هفتم می‌فرماید یک بخش از شبانه‌روزتان را اختصاص بدهید به لذت حلال «و ساعة تخلُون فیها للذَّاتکم فی غیر محرَّم»[1] یعنی هر روز باید باشد. حالا انشاءالله این را ما در یک صحبتی که انشاءالله مفصلا جایگاه شادی در زندگی و حدود و ضوابط شادی و اصلا تعریف شادی که اصلا شادی چیست که آیا گناه هم شادی است! این انشاءالله اشاره خواهد شد.
این استدلالی هم که بعضیها می‌کنند که گناه روی ما اثر نمی‌گذارد! اصلا بحث اثرگذاری نیست، بحث نافرمانی خداست! بالاخره مثل اینکه من از خیابان یکطرفه که رد می‌شوم، مراقب هستم به کسی نزنم. یکطرفه است ولی من می‌روم و با کمال احتیاط می‌روم. می‌گویند بحث احتیاط نیست بحث این است که تو قانون‌گریزی می‌کنی. مثل اینکه کسی بگوید من شراب می‌خورم ولی شراب روی من ایجاد اثر نمی‌کند، من نصف استکان می‌خورم ولی مست هم نمی‌شوم. می‌گویند یک قطره‌ی این هم حرام است، چون شما دارید نافرمانی خدا می‌کنید. از این استدلالهای اشتباه متاسفانه بعضیها دارند.
خانمی رعایت حجاب نمی‌کند، می‌گوید من به قصد دیدن دیگران اینگونه بیرون نمی‌آیم، من خودم دوست دارم، هدفم هم این نیست که مردم را به گناه بیندازم. می‌گویند نفس عمل تو گناه است. لذا این تعبیر که بعضیها عنوان می‌کنند که این گناه مثلا روی ما اثر نمی‌گذارد، این نافرمانی خدا روی ما اثر نمی‌گذارد. اصلا اصل نافرمانی‌اش حرام است و نباید انجام داد.
و متدینین هم باید مواظب باشند که این تبلیغ و ترویج دین یک اندازه دارد. ما در بحث رسالت در کانون خانواده، یک بخش خانواده را باید بهش بپردازیم. من بعنوان اینکه میخواهم کلیدهای ارزشمند، پیامهای خوب، احادیث خوب را انتقال بدهم به دیگران، از خانه و خانواده‌ی خودم غافل شوم. این خلاف قرآن است. خدا در قرآن به پیامبر می‌فرماید «قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْليكُمْ نارا»[2] اول خودت بعد خانواده ات، بعد دیگران.
کد:1399618
شیوه ی افزایش تمرکز ذهن و از بین بردن افکار مزاحم چیست؟
پاسخ:
بسم الله الرحمن الرحیم
دائم الوضو بودن انسان را در این زمینه کمک می‌کند. مداومت به ذکر، مخصوصا ذکر حسبی‌الله، انسان را تقویت می‌کند در تمرکز فکر، و یک مقدار هم انسان باید خودش روی خودش کار کند که مدیریت کند و نفس را تربیت کند. بقول یکی از علما اگر به نفس برنامه ندادی، نفس به تو برنامه می‌دهد. این باید برای خودش برنامه‌ریزی کند که تربیت کند نفس را رد یک مواقعی بالاخره از افکار دیگر نفس رها شود، ذکر لاحول ولاقوة الا بالله هم موثر است البته در این تمرکز نفس و تمرکز فکر، معاشرتها خیلی موثر است، مجالسی که ما رفت و آمد می‌کنیم، اینها خیلی موثر است در پراکنده شدن ذهن یا تمرکز ذهن
کد:1399816
آیا رفتن به مهمانی در خانه ای که یتیم و فرزند صغیر دارد، جایز است؟
پاسخ:بسم الله الرحمن الرحیم
نسبت به اموال صغیر، صغیر حتما قیّم پیدا می‌کند یعنی قیّم باید کارهایش را اداره کند. حالا یا قیم مادر است یا پدربزرگ پدری است، یا عمو، بالاخره یک نفر قیومیت این صغیر را بعهده می‌گیرد. اگر ما منزل صغیر رفتیم با اذن قیّم و اجازه قیم، تصرف در اموال اشکال ندارد. شرع مقدس آمده کار را آسان کرده که این اموال یکدفعه قفل نشود، قیّم مصلحت حال صغیر را می‌داند. بالاخره بنده رفتم دیدن صغیر، صله‌ی رحم من است، آن قیم هم راضی است، حالا یک پذیرایی هم می‌کنند، چای می‌آورند میوه‌ای می‌آورند، چه بسا از مال صغیر هم هست. ولی قیم مصلحت کار صغیر را در نظر می‌گیرد، اشکالی هم ندارد، ولی یک نکته‌ای هم اینجا نباید فراموش نشود. حالا چون از مال صغیر هم هست، ما هم که به دیدن صغیر می‌رویم جبران کنیم. یعنی همانطوری که می‌رویم منزل صغیر، از ما صغیر یک پذیرایی مختصری از ما می‌شود، ما هم یک میوه‌ای، شرینی، جبران این پذیرایی که از ما می‌شود صورت بپذیرد.