استاد شیخ علیرضا حدائق روز یکشنبه 29 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» و بررسی «وظایف مشترک اعضای خانواده» به مسأله «خوش‌اخلاقی در خانه» پرداختند.
مهم‌ترین مطالب:
مؤمن شاد
برخی‌ها رفتار خوبی دارند، انسان وظیفه‌شناس و منظم و دقیقی هستند ولی خوش‌رو نیستند.
انسان‌های موفق، خوش‌رو هستند.
امیرالمؤمنین (ع) می‌فرماید: مؤمن باید شادی در چهره‌اش باشد.
با مردم با اخم حرف نزنید؛ مخصوصاً در خانه خوش‌رو باشید.
جوک گفتن و خوش‌اخلاقی
آدم بااخلاق یعنی کسی که در شهوت و غضب و عقل، اعتدال دارد.
گاهی اوقات جوک تعریف کردن و دست انداختن دیگران را خوش‌اخلاقی می‌گوییم که اشتباه است.
روزی رسول‌الله (ص) در کوچه‌های مدینه می‌گذشتند. دیدند عده‌ای دور یک نفر جمع شده‌اند و می‌خندند. آن فرد ازنظر رفتاری مشکل داشت و برای این‌ها شکلک درمی‌آورد.
حضرت فرمودند: این چیست؟ گفتند: این فرد مجنونی است.
فرمودند: این بیمار است دیوانه نیست. ما اشتباه تعریف می‌کنیم. دیوانه کسی است که آخرت را به دنیا می‌فروشند.
تنها جایی که علی (ع) زانو زد
چرا برخی افراد، محبت‌هایشان پایدار نیست؟ چون اخلاق ندارند.
وقتی پدر و مادر و فرزندان با هم بااخلاق رفتار کنند بنیاد این دوستی و مهر و مودت مستحکم می‌شود.
امیرالمؤمنین (ع) سر قبر حضرت زهرا (ع) می‌فرمود: «حبيب غاب عن عيني وجسمي وعن قلبي حبيبي لا يغيب»؛ از برابر دیدگانم رفتی ولی از قلبم دور نشدی.
تنها جایی که آن سردار فاتح خیبر زانو زد بالای قبر حضرت زهرا (س) بود. نتوانست قبر را بپوشاند. دو رکعت نماز خواند و گفت: خدایا به علی صبر بده!
اگر درست تربیت کردید
رسول‌الله (ص) فرمودند: اگر روی بچه‌هایتان درست‌کار کردید به سن پانزده‌سالگی که رسیدند باید وزیر خانه بشوند.
اگر به بچه‌هایمان اعتماد نداریم به خاطر این است که درست تربیت نکرده‌ایم.
در هفت سال دوم اوج شکوفایی تربیت است.
اگر نماز می‌خوانی و بداخلاقی
رسول‌الله (ص) فرمودند: بهترین مؤمنین کسانی هستند که اخلاق بهتری دارند.
مؤمن موفق و شایسته کسی است که لطفش به خانواده از همه بیشتر است و هیچ‌کس مثل من به خانواده خودش مهربان نیست.
مسلمان باید خوش‌اخلاق باشد. اگر نماز می‌خوانی و بداخلاقی باید تجدیدنظر کنی.
أَحْسَنُ النَّاسِ إِيمَاناً أَحْسَنُهُمْ خُلُقاً- وَ أَلْطَفُهُمْ بِأَهْلِهِ وَ أَنَا أَلْطَفُكُمْ بِأَهْلِي
اگر تو نباشی
فکر امروزت باش! فردا اگر بودی به تو می‌دهند و اگر رفتی، خدا نان‌خورهایش را اداره می‌کند.
تو نان رسانی؟ تو واسطه‌ای.
اگر از زندگی بیرون رفتی خدا بچه‌هایت را بهتر از خودت اداره می‌کند.
در تاریخ کسانی پدر و مادر بالای سرشان نبود گل سرسبد تاریخ شدند.
پیامبر (ص) در شکم مادر بود که پدر و در شش‌سالگی مادر و هشت‌سالگی پدربزرگ را از دست داد و خاتم‌الانبیاء شد.
امام خمینی (ره) در شکم مادر بود که پدر و در هفت‌سالگی مادر را از دست داد و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی شد.
همه ما وامدار خداییم.
تلخی خانه؛ علت فراری شدن فرزندان
بیشترین علت فراری شدن فرزندان از خانه، ایرادگیری پدر و مادرها نسبت به یکدیگر و فرزندان است.
فرار کردن و رسوایی و بی‌عفتی را بر تلخی درون خانه ترجیح می‌دهد.
خانه‌ای که قرآن می‌فرماید: باید مایه آرامش و امنیت باشد.
پیامبر (ص) فرمود: نصف دین شما در خوش‌اخلاقی شما است.
- بازدید: 797
استاد شیخ علیرضا حدائق روز شنبه 28 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» و بررسی پاسداشت رعایت حقوق با محوریت خانواده به موضوع «اظهار محبت در خانواده» پرداختند.
مهم‌ترین مطالب:
همه بدبختی‌ها
قبل از نماز، خانمی آمده بود و می‌گفت: شوهرم دست به کتک دارد و می‌خواهیم با دو بچه طلاق بگیریم.
گفتم: من الان وقت ندارم. بعد از نماز در خدمتم.
گفت: دو سال است نماز نمی‌خوانم.
گفتم: خسته نباشید. می‌خواهی زندگی‌ات سامان پیدا کند؟ شوهرت چه؟
گفت: او هم نماز نمی‌خواند.
مردم! همه بدبختی‌ها از خدا گریزی و بیگانگی با خود و خدا است.
یادتان نرود
قرآن دو چیز را شرط رسیدن به تقوا ذکر می‌کند:
- نظارت خدا؛
- مردن.
یادتان نرود سفره‌تان جمع می‌شود و دورانتان تمام می‌شود.
یادتان نرود خدا شما را می‌بیند.
این‌ها انسان را باتقوا می‌کند.
منت نگذاشت!
قطعاً اگر خدا و خودم و زبانم را پاسداری کنم زندگی موفقی دارم.
مرد و زن سر یکدیگر منت نمی‌گذارند.
زندگی ایده آل، زندگی پیامبر (ص) و خدیجه (س) است.
یک‌بار خدیجه (س) اموال خود را به رخ پیامبر (ص) نکشید.
برخی به شوهرشان می‌گویند: تو داری از اموال ما می‌خوری.
برخی مردها نیز به همسرشان چنین منت و اذیتی می‌گذارند.
مردان موفق
امام صادق (ع) هر مردی برای اداره درون خانه و خانواده‌اش به سه ویژگی نیاز دارد؛ هرچند در طبع او چنین چیزی نباشد:
- معاشرت پسندیده: کانون خانواده، محل آرامش است.
- گشاده‌دستی حساب‌شده؛
- غیرت و ناموس‌داری.
إِنَّ الْمَرْءَ يَحْتاجُ فى مَنْزِلِهِ وَ عِيالِهِ الى ثَلاثِ خِصالٍ يَتَكَلَّفُها وَ انْ لَمْ يَكُنْ فى طَبْعِهِ ذلِكَ مُعاشَرَةٌ جَميلَةٌ وَسِعَةٌ بِتَقْديرٍ وَ غَيْرَةٌ بِتَحْصينٍ
لگد به گورتان می‌زنند
اگر خدا به تو داده خرج کن ولی اسراف نکن؛ بخل هم نداشته باش!
بارها شنیده‌ام که طرف خدا به او داده است و خانمش می‌گوید باید از پدرم پول بگیرم و خرج کنم.
زن و شوهر جوانی مراجعه کردند دیدم بچه‌ای بسیار لاغر در بغل دارند. فکر کردم بیماری خاصی دارد.
خانم گفت: شوهرم هزینه نمی‌کند. مبلغ اندکی می‌دهد و می‌گوید تا آخر ماه باید این پول را برسانی و حال‌آنکه درآمد او چندین برابر چیزی است که به ما می‌دهد.
مردم! اگر این پول‌ها را نخوردید برایتان می‌خورند و لگد به گورتان می‌زنند.
تا هستید کار کنید!
آینده‌نگری یا حرص؟
مردم حرص را با آینده‌نگری جابجا کرده‌اند.
امروز بخشی از تلاش‌های مردم زمان ما برگرفته از حرص است؛ نه نیاز.
چند درصد آدم سراغ دارید که بگوید من امروز کار نکنم امشب گرسنه‌ام؟ خیلی معدودند.
نوعاً مردم برای 10 -20 سال دیگر می‌دوند.
آقا سال 68 از دنیا رفت. یک‌قلم جنس او در انبار 800 میلیون تومان بود ولی حج نرفته بود و نماز بدهکار بود.
اسلام با این نوع زندگی مخالف است. چه خبر است؟ کجاییم؟ برای چی؟ برخی از ما شش‌دانگ بنده دنیا شده‌ایم. دنیا را به شما بدهند جای دو رکعت نماز را نمی‌گیرد.
در موفقیت شما شریک است
آقایانی که ازدواج کردید! از زمان ازدواج به بعد به هر جا رسیدید زنتان شریک است.
نگاه اسلام همین است.
اگر این خانم کنار شما نبود و بچه‌هایتان را نگهداری نمی‌کرد به این جایگاه می‌رسیدید؟
آقای مدیر اگر این خانم در زندگی تو نبود می‌توانستی مدیریت کنی و درس بخوانی؟
خانم‌ها هم از زمانی که ازدواج می‌کنند و رشد و ترقی می‌کنند شوهرشان نیز نقش دارد.
پُری لیوان را ببینیم.
غیرت یا تغایر؟!
غیرت یعنی بنا نیست پای هرکسی را در خانه‌ات باز کنی. بنا نیست خانمت را با هر کس و ناکسی مواجه کنی.
دنبال کار را خودت بگیر! خانمت را با انظار آلوده مواجه نکن!
از آن‌طرف تغایر هم نداشته باش که اصطلاحاً آفتاب خانمت را نبیند. این هم غلط است.
امیرالمؤمنین (ع) حضرت زهرا (س) همسرش بود؛ همان خانمی که در برابر نابینا آن‌طور رعایت عفاف را می‌کند، در پشت میدان جنگ احد و بدر و خندق حضور داشت و به رزمندگان اسلام و شوهر و پدرش کمک می‌کرد.
اسلام موافق حضور همراه باتقوای زن در جامعه است.
تغایر؛ کاسه از آش داغ‌تر
تغایر یعنی کسی که غیرت زیادی دارد.
خانمی گفت: حاج‌آقا به شوهر ما نصیحت‌کنید. ما داماد داریم و جلوی او بدون روسری می‌آیم و شوهرم می‌گوید راضی نیستم.
گفتم: آقا! غلط کردی می‌گویی راضی نیستم. خدا راضی است و تو راضی نیستی؟
کاسه از آش داغ‌تر؟
داماد پسر شما و عروس دختر شما است. نباید کاری کنیم که آنها فکر کنند اسلام دین افراط است. هرچند باید جهات شرعیه را در پوشش رعایت کرد.
چکار کنم خدا به من نگاه کند؟
خدا راه مغفرت را در خانه‌هایتان گذاشته و حواستان نیست.
پیامبر (ص) فرمودند: اگر مردی در خانه نگاه به چهره خانمش و زن نگاه به چهره شوهرش کند خدا به این‌ها نظر رحمت می‌کند.
همه‌اش مسجد است؟ همه‌اش دعای ابوحمزه است؟ برخی قافیه را مفت باختند.
بعضی‌ها می‌گویند: چکار کنیم خدا به ما نگاه کند؟ برو به چهره همسرت نگاه کن!
مشکل مالی داری؟ گرفتاری داری؟ بیماری؟ بخشی از این‌ها را باید در خانه حل کنی.
إذا نَظَرَ العَبدُ إلى وَجهِ زَوجِهِ وَ نَظَرَت إلَيهِ، نَظَرَ اللّهُ إلَيهِما نَظَرَ رَحمَةٍ، فَإذا أخَذَ بِكَفِّها وَ أخَذَت بِكَفِّهِ، تَساقَطَت ذُنوبُهُما مِن خِلالِ أصابِعِهِما.
دستش را بگیر! گناهت می‌ریزد
رسول‌الله (ص) فرمود: اگر زنی دست شوهرش را بگیرد و مرد نیز دست زنش را بگیرد تمام گناهان آنها از لای انگشتانشان می‌ریزد.
بحث بوسیدن نیست. فقط گرفتن دست و ابراز محبت در دست دادن است.
همه‌اش دنبال شب قدر هستی؟ شب قدر در خانه‌ات است. اسباب مغفرت در منزل است. دست همسرت را گرفتی تمام گناهان ریزش پیدا می‌کند.
چه برکاتی در خانه‌ها است و مردم قدر نمی‌دانند.
إذا نَظَرَ العَبدُ إلى وَجهِ زَوجِهِ وَ نَظَرَت إلَيهِ، نَظَرَ اللّهُ إلَيهِما نَظَرَ رَحمَةٍ، فَإذا أخَذَ بِكَفِّها وَ أخَذَت بِكَفِّهِ، تَساقَطَت ذُنوبُهُما مِن خِلالِ أصابِعِهِما.
کنار تخت می‌نشستم
روایت داریم نگاه به چهره پدر و مادر، استجابت در دعا را به همراه دارد.
زمانی که پدر و مادرم در قید حیات بودند از این فرصت استفاده می‌کردم. گاهی اوقات خدمت پدرم بودم و ایشان خواب بودند. کنار تخت می‌نشستم و به چهره ایشان نگاه و دعا می‌کردم. اینجا محل استجابت دعا است.
ای جوانی که سایه پدر و مادر بالای سرت است!
نشستن در محضر این دو بزرگوار و نگاه به چهره آنها عبادت است و دعا کردن مستجاب است.
چه توفیقاتی را از دست می‌دهیم؟
بگو دوستت دارم!
پیامبر (ص) می‌فرماید: اگر کسی را دوست می‌دارید به او بگویید. محبت را اظهار کنید.
گاهی اوقات بچه‌هایمان را دوست می‌داریم ولی آنها نمی‌دانند.
جوان می‌گوید احساس می‌کنم پدرم مرا دوست ندارد چون از او محبت نمی‌بینم.
زن‌وشوهری احساس غلط به آنها دست می‌دهد؛ درحالی‌که در وجودشان یکدیگر را دوست دارد.
إذا أحَبَّ أحَدُكُم أخاهُ فَليُعلِمهُ
زیادی ببوسید!
پیامبر (ص) فرمود: مؤمن حبیب خدا است و فرزندان او نیز هدیه خدا هستند.
شما جز ازدواج و قرار دادن نطفه در رحم زن چکار کردید؟ خدا این فرزندان را به شما داد.
اگر کسی خدا بچه‌ای در اسلامش به او داد او را زیاد ببوسد.
بوسیدن هم محبت است.
کسی می‌گفت آرزو داشتیم یک‌بار پدر ما را ببوسد. آدم بسیار متدینی بود ولی این کار را نمی‌کرد.
المُؤمِنُ حَبيبُ اللّهِ وَ وَلَدُهُ تُحفَةُ اللّهِ، فَمَن رَزَقَهُ اللّهُ وَلَدا فِى الإسلامِ فَليُكثِر قُبلَتَهُ
بوسه میلیاردی
اگر بچه‌هایمان این روایات را می‌فهمیدند و ما هم ایمانمان صد در صد قوی بود بچه‌هایمان میلیاردر می‌شدند.
پیامبر (ص) فرمود: یک بوسیدن بچه از روی محبت برای خدا برابری می‌کند با پانصد سال عبادت.
عبادت، حداقلش نماز و روزه است.
این‌هایی که نماز و روزه استیجار می‌کنند سالی سه میلیون تومان است که پانصد سال می‌شود 150 میلیارد تومان.
دنبال پول هستید؟ پول داخل خانه است.
دوستت دارم به خاطر خدا
محبت تا جایی است که خدا می‌پسندد و راضی است.
افراط‌وتفریط نباشد؛ نه بی‌مهری و نه تندروی در محبت.
پیامبر (ص) به ابن مسعود فرمودند: حواست باشد در خانه‌ات طاعت خدا ترک نشود و گناه اجرا نشود.
نگویی چون بچه‌هایم را دوست دارم گناه در خانه‌ام بیاید.
بچه‌هایمان را به خاطر خدا دوست داشته باشیم.
طراز خدا است.
إيّاكَ أن تَدَعَ طاعَةَ اللّه ِ وتَقصِدَ مَعصِيَتَهُ شَفَقَةً عَلى أهلِكَ، لِأَنَّ اللّه َ تَعالى يَقولُ: «يَـأَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمْ وَ اخْشَوْاْ يَوْمًا لَا يَجْزِى وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَ لَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شَيْـئا»
- بازدید: 838
استاد شیخ علیرضا حدائق روز پنج شنبه 26 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» و بررسی موضوع «حق نفس» به مسأله «حق زبان» پرداختند.
مهم‌ترین مطالب:
اگر تو بگذاری
امام سجاد (ع) می‌فرمایند: زبان انسان هر صبح بر جمیع جوارح، اشراف پیدا می‌کند و به همه اعضای بدن می‌گوید:
چگونه صبح کردید؟
همه اعضای بدن می‌گویند: روز را به خیر شروع کردیم؛ اگر تو بگذاری.
تمام این اعضاء و جوارح، زبان را قسم می‌دهند: تو را قسم می‌دهیم به خدا که ما را به گناه نکشانی!
اگر ثواب بگیریم بخاطر تو است و اگر عذاب هم بشویم بخاطر تو است.
قَالَ: إِنَّ لِسَانَ ابْنِ آدَمَ يُشْرِفُ كُلَّ يَوْمٍ عَلَى جَوَارِحِهِ فَيَقُولُ كَيْفَ أَصْبَحْتُمْ فَيَقُولُونَ بِخَيْرٍ إِنْ تَرَكْتَنَا وَ يَقُولُونَ اللَّهَ اللَّهَ فِينَا وَ يُنَاشِدُونَهُ وَ يَقُولُونَ إِنَّمَا نُثَابُ بِكَ وَ نُعَاقَبُ بِك.
افتخار ما
عده ای از شیعیان در محضر امام صادق (ع) نشسته بودند. سلیمان بن مهران می‌گوید: از امام شنیدم که فرمودند: «معاشر الشیعه کونوا لنا زینا و لا تکونوا علینا شینا» ای شیعیان! برای ما زینت و اسباب افتخار باشید و اسباب سرافکندگی برای ما فراهم نکنید!
به دنبال این مطلب چند نکته در مورد زبان فرمودند:
- با مردم به زیبایی سخن بگویید؛
- زبان‌هایتان را حفظ کنید.
نسخه کم حرفی
امام رضا (ع) یک دستورالعملی برای تمام شیعیان تا دامنه قیامت دادند.
به عبدالعظیم حسنی فرمودند: به شیعیان ما بگویید: «خودتان را به کم حرفی عادت بدهید!»
کم گوی و گزیده گوی چون در / تا ز اندک تو جهان شود پر
ریگ در دهان
مرحوم آیت الله ادیب (ره) نقل می کردند: در اوایل طلبگی برای تبلیغ به یکی از روستاهای اطراف لار رفته بودم.
کدخدای بسیار متدینی داشت. دیدم کدخدا نشسته و چند ریگ، داخل ظرف جلوی او بود.
مردم نزد او می‌آمدند و مشکلاتشان را مطرح می‌کردند و بعد از آن سراغ حرف های حاشیه ای می‌رفتند. در این هنگام کدخدا چند ریگ داخل دهانش می‌گذاشت.
علت را پرسیدم. گفت: من به زبان خودم اعتماد ندارم. برای این که زبانم را مدیریت کنم هنگام حرف های بیهوده، این ریگ ها را داخل دهانم می‌گذارم.
مردم! اینجور دین نگه می‌داشتند.
ریگ روی زبان گذاشتن پیشکش! غیبت نکنیم.
نیش عقرب
امام سجاد (ع) در رساله حقوق می‌فرمایند: زبان‌هایتان را از حرف های زشت و ناپسند دور بدارید.
بعضی‌ها زبان‌هایشان مانند نیش عقرب است.
بجای نوش دائم می‌زنی نیش و نمی‌دانی / که این راه و روش را عقرب جرار هم دارد
به چشم، خوار و به دل، عزیز
زبان را عادت به خیر بدهید!
برخی به غلط می‌گویند: فرزند، باید به چشم، خوار و به دل، عزیز باشد.
اسلام می‌فرماید: فرزندانتان به چشم، عزیز و به دل، عزیز و در رفتار نیز عزیز باشد.
باید احساس کنند آنها را دوست می‌دارید.
در حدیث کساء پیامبر (ص)، حسنین (ع) را اینگونه سلام می‌دهند: «یا قرة عینی و ثمره فوادی»؛ سلام بر تو ای روشنایی چشمم و ای میوه دلم.
بارها به حضرت زهرا (س) فرمود: پدرت به قربان تو باد!
دو اکسیر محبت
پیامبر (ص) می‌فرمایند: شما نمی‌توانید با پول‌هایتان دل مردم را بدست آورید ولی با دو چیز می‌توانید همه را راضی نگه دارید:
- چهره گشاده؛
- حسن خلق و اخلاق پسندیده.
با زبان خوب با مردم صحبت کنیم. اگر نمی‌توانیم خواسته مردم را برآورده کنیم با کلام خوب و پسندیده عذرخواهی کنیم.
الأمالي، الشيخ الصدوق، ج1، ص531.
رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله يَقُولُ إِنَّكُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِكُمْ فَسَعُوهُمْ بِأَخْلَاقِكُمْ
خدیجه (س)؛ کارآفرین برتر
زمانی که فقر در عربستان بیداد می‌کرد روی پشت بام خانه حضرت خدیجه (س) گنبدی از پارچه مخمل سبز برافراشته شده بود که هر کس از هر زاویه ای وارد مکه می‌شد آن را می‌دید. خانه، محل رجوع نیازمندان بود.
انسان‌های جویای کار به خانه او مراجعه می‌کردند. بعضی‌ها افراد پاکی هستند، سرمایه ندارند و نمی‌خواهند سربار جامعه باشند ولی می‌خواهند کار کنند. اگر یک خورده کمک کنید راه بیفتند، دیگران را هم راه می اندازند.
جوان‌های بیکار به حضرت خدیجه (س) مراجعه می‌کردند و او می‌فرمود: «سرمایه از من، کار از شما»
زمانی که امنیت اقتصادی نبود. گاهی اوقات این ثروت را می‌برد و دزد به آن حمله می‌کرد و یا این که می‌رفتند و برنمی‌گشتند ولی خدیجه (س) از این کارش خسته نشد.
برای همه ثروتمندان ما درس است .
دو حواله ارزشمند
خداوند مزد کارآفرینی‌ها و خدمت به خلق خدا را به خدیجه (س) داد که بهترین انسان نظام خلقت، شوهر او بشود.
کار خدا حساب دارد.
مادری حضرت زهرا حواله کجا بود؟
شب عروسی صندوقچه‌ای را جلوی پیامبر (ص) گذاشت. عرض کرد: این صندوق حاوی کلید تمام انبارهای من است که همگی متعلق به شما است و من نیز کنیز شما هستم.
مردم! آیا این خدیجه (س) را خدا نباید مادر حضرت زهرا (س) کند؟
خدا نیز گوهر یک‌دانه خود یعنی حضرت زهرا (س) را به او داد.
- بازدید: 875
استاد شیخ علیرضا حدائق روز چهارشنبه 25 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» و بررسی موضوع «حق نفس» به مساله «اهمیت حفظ زبان» پرداختند.
مهم ترین مطالب:
اول خودت ضرر می‌کنی
خدا در قرآن کریم می‌فرماید: اگر خوبی کردید به خودتان کرده‌اید و اگر بدی کردید به خودتان کرده‌اید.
برخی فکر می‌کنند اسلام خودش را دیده است.
اگر می‌گوید: خانم! ضوابط پوشش در جامعه را رعایت کن! زیان اولش را خودت می‌بینی.
زندگی‌ات آسیب می‌بیند، خانواده‌ات متلاشی می‌شود، خودت زیان می‌بینی قبل از این‌که به دیگران زیان بزنی
ربا خور اولین آسیب رباخوری را خودش می‌بیند.
إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لأَنفُسِکمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا
یک نفر را در تاریخ پیدا کنید که ظلم کرده باشد و جبران نکرده باشد اما سر سالم به گور رسانده باشد.
زندگی دیکتاتورهای عالم را بررسی کنید! محال است اگر توبه نکرده باشند به اشد مجازات در دنیا مجازات نشده باشند.
هشدار به شما بدهم
سه کاری که در همین دنیا چوبش را می‌خورند
خدا نوع خطاها را در قیامت محاسبه می‌کند ولی پیامبر (ص) می فرمایند: سه گناه است که در همین دنیا چوبش را می‌خورند:
- ستم به مردم؛ یک نفر نیست که ستم کند و با خوشی از این دنیا برود.
- کسانی که پاداش خوبی را با ناسپاسی می‌دهند.
- عاق والدین؛ خدا نکند دل شکسته پدر یا مادری بدرقه زندگی کسی بشود چراکه سر سالم به قبر نمی‌رساند.
رسول اللّه (ص) : ثلاثةٌ مِنَ الذُّنوبِ تُعَجَّلُ عُقوبَتُها ولا تُؤَخَّرُ إلى الآخِرَةِ : عُقوقُ الوالِدَينِ ، والبَغيُ على الناسِ ، وكُفرُ الإحسانِ
حتی اگر کافر باشند
راوی به امام صادق (ع) عرض کرد: پدر و مادرم کافرند قید آنها را بزنم؟
امام فرمودند: آنها کافرند اما تو که مسلمانی ادب کن! احترام کن! در محضر آنها مؤدب بنشین! صدایت را بالاتر از آنها نبر! در راه رفتن جلوتر از آنها راه نرو! خشمگینانه به چهره آنها نظر میفکن! اگر از تو تقاضای کاری کردند که خودشان امکاناتش را دارند برآورده کن! حتی اگر تو را کتک زدند زیر ضربات آنها دعایشان کن!
البته تا جایی با آنها باش که تو را امر به گناه نکنند. باز هم در اینجا باید احترام آنها را رعایت کرد.
سخت‌ترین مجازات
پیامبر اکرم (ص) فرمود: در روز قیامت، مجازات زبان گنه‌کاران از بقیه اعضائشان سخت‌تر است.
در آن روز، زبان به خدا عرض می‌کند: چرا مرا عذاب ویژه و فوق‌العاده می‌کنی؟ درحالی‌که مجموع بدن این فرد گنه‌کار بود.
از طرف خداوند خطاب می‌آید: از تو حرفی صادر شد که به مشرق و مغرب عالم رسید، خونی و آبرویی به‌ناحق ریخته شد.
به عزتم قسم تو را مجازاتی می‌کنم که هیچ عضوی از اعضای این گنه‌کار را عذاب نکرده‌ام.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): يُعَذِّبُ اللَّهُ اللِّسَانَ بِعَذَابٍ لَا يُعَذِّبُ بِهِ شَيْئاً مِنَ الْجَوَارِحِ فَيَقُولُ يَا رَبِّ عَذَّبْتَنِى بِعَذَابٍ لَمْ تُعَذِّبْ بِهِ شَيْئاً فَيَقُولُ لَهُ خَرَجَتْ مِنْكَ كَلِمَهٌ فَبَلَغَتْ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا فَسُفِكَ بِهَا الدَّمُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِبَ بِهَا الْمَالُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِكَ بِهَا الْفَرْجُ الْحَرَامُ وَ عِزَّتِى وَ جَلَالِى لَأُعَذِّبَنَّكَ بِعَذَابٍ لَا أُعَذِّبُ بِهِ شَيْئاً مِنْ جَوَارِحِكَ
هم‌وزن حرمت کعبه
در فتح مکه وقتی پیامبر اکرم (ص) وارد مکه شدند نگاهی به کعبه انداختند و خطاب به خانه خدا فرمودند: خدا به تو شرف، عظمت و عزت داده است.
اما یک‌چیزی حرمتش از تو بالاتر است و آن آبروی مؤمن است.
بدتر از ریختن خون دیگران، بردن آبروی مؤمن است؛ چون حیثیت یک فرد نابود می‌شود.
رسوا نکنید!
امیرالمؤمنین (ع) فرمود: اگر پیامبر (ص) مرا برای کارشناسی عمل منافی عفت بفرستد و من ببینم این‌ها در حال انجام این عمل زشت هستند پارچه‌ای روی آنها می‌اندازم و برمی‌گردم.
مردم! دیگران را رسوا نکنید! جلوی گناه را بگیرید!
برخورد و شدت، حداقل کار است ولی آنچه مهم است تربیت است.
کسی را که در مسیر گناه قرار گرفته است کمک کنید! به او فشار نیاورید تا در گناه سرعت بیشتری بگیرد.
به شوخی گفتم
یک آقایی می‌گفت: من به شوخی به خانمی گفتم: خبر داری شوهرت زن دارد؟
شش ماه این خانواده درگیر بودند.
گفتم: از خدا بترس! آیا این آقا خانم دیگری داشت؟
گفت: من دروغ نگفتم. گفتم این آقا زن دارد. منظورم خود آن خانم بود.
گفتم: مرض داری این حرف را می‌زنی که این زن برداشت دیگری کند؟
آیا این زبان را در روز قیامت نباید مجازات سختی کنند؟
بعد می‌گوید شوخی کردیم.
چگونه سخن می‌گفتند؟
مردم! در خانه و اجتماع، زبان‌هایتان را مراقبت کنید!
پیامبر (ص) فرمود: اگر مردی به زنش بگوید دوستت دارم تا این زن زنده است یادش نمی‌رود؛ همچنین اگر جمله‌ای گفتی که خاطرش را مکدر می‌کند تا زنده است یادش نمی‌رود.
پیامبر (ص) و امیرالمؤمنین (ع) در خانه با اعضای خانواده چگونه صحبت می کردند؟ آنها حتی با دشمنان خود به بدی سخن نگفتند.
اگر ده تا بگویی
امام صادق (ع) به عنوان بصری فرمودند: اگر کسی به تو گفت: اگر یکی بگویی ده تا می‌شنوی، تو بگو: اگر ده تا بگویی یکی نمی‌شنوی.
اینجور باشیم.
ما هنوز طرف مقابل حرف نزده می‌گوییم: اگر بگویی، ده تا به تو می‌گویم.
اگر به ما توهین کرد به آباء و اجداد او توهین می‌کنیم.
چه خبر است؟
- بازدید: 821
استاد شیخ علیرضا حدائق روز سه‌شنبه 24 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث جایگاه خانواده در قرآن و موضوع پاسداشت حقوق در خانواده ، به بررسی بخشی از نامه 31 نهج‌البلاغه که توصیه‌های امیرالمؤمنین (ع) به فرزندشان امام حسن (ع) است پرداختند.
چرا باید از خدا بترسیم؟
می‌گویند: چرا خدایی که مهربان‌تر از مادر است باید ترسناک باشد؟
امیرالمؤمنین (ع) به امام حسن (ع) می‌فرماید: پسرم از خدا بترس، به‌واسطه بدی کارهایت.
مردم! خدای رحیم، عادل هم هست. طلیعه دعای افتتاح این است: خدایا در مقام بخشیدن و رحمت، ارحم‌الراحمین هستی و سخت‌گیرترین مجازات کننده‌ها در مقام انتقام هستی. البته برای کسی که توبه نکند.
اینجا کارت را درست کن!
اگر بنا شود کرم خدا، معاویه را در کنار امیرالمؤمنین (ع) را به بهشت ببرد، عین ظلم است.
معلمی که دانش‌آموز درس‌خوانده و درس نخوانده را نمره عالی می دهد ظالم است.
برخی شعرا این اشتباه را نیز کرده‌اند: خداوندا به حق هشت و چهارت / ز ما بگذر شتر دیدی ندیدی
این شعر مربوط به این دنیا است. اینجا کارت را درست کن! اینجا پرونده را صاف کن؛ وگرنه آنجا با عدالت رفتار می‌شود.
رفیقی که هرگز رهایت نمی‌کند
پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: وقتی روح از کالبد انسانی خارج می‌شود سه پیکر، کنار جسد او حاضر می‌شود.
پیکر اول در قالب تمام ثروت‌های انسان است که روح خطاب به او می‌کند: تا کجا با من هستی؟ او می‌گوید: تا پای قبر.
پیکر دوم نماینده همه بستگان و دوستان است که می‌گوید: تا حد یک دست کفن با تو هستم.
پیکر سوم نماینده همه اعمال است که می‌گوید: در قبر و برزخ با تو هستیم و در قیامت نیز تو را رها نمی‌کنیم تا سرنوشتت رقم بخورد.
مردم! به یاد آن رفیقی باشید که شما را رها نمی‌کند.
بهترین استاد اخلاق
علمای علم اخلاق می‌گویند: حتماً نباید استاد بالای سرت باشد. خدا استادهای رایگانی در اختیار ما قرار داده است ولی ما قدر نمی‌دانیم.
همه ما برای یکدیگر استادیم. جامعه، معلم است. صبح که از خانه بیرون می‌آیی رفتارهای مردم، کلاس زندگی است.
بدی‌ها را می‌بینی انجام نده و خوبی را می‌بینی انجام بده.
بهترین استادهای اخلاق، مردم هستند.
اسوه اخلاق
در طول عمرم یک غیبت از مرحوم آیت‌الله والد نشنیدم. یک بداخلاقی از ایشان در کانون زندگی به یاد ندارم. گاهی اوقات که از رفتار بچه‌ها ناراحت می‌شدند به‌عنوان اعتراض از خانه خارج می‌شدند. این بزرگ‌ترین درس برای بقیه بود.
بارها گفتم اگر در برخی خانه‌ها حاکم شرع مبسوط الید باشد به خاطر حرفی که آنجا زده می‌شود باید بخوابانند و طرف را شلاق بزنند.
نسبت ناروا به فرزند و همسرت می‌دهی؟ نکند نماز بخوانم و با اخلاق بدم فرزندانم را از دین بیزار کنم.
اگر بد است نکن!
توصیه امام علی (ع) به امام حسن (ع): هرچه برای خودت قبیح می‌شماری برای دیگران هم ناپسند بشمار.
گاهی اوقات وسایل مندرس و غیر مرغوب را به دیگران انفاق می‌کنند. اگر برای تو زشت است برای او نیز زشت است.
کس نمی‌داند در این بحر عمیق / سنگریزه قرب دارد یا عقیق؟
یک‌وقت همان کسی را که ناچیز می‌شمارید نزد خدا مقرب است.
اگر اجحاف، گران‌فروشی، احتکار، ظلم و مهریه سنگین بد است تو هم نکن!
ببری مال مسلمان چو برند مالت را / بانگ و فریاد برآری که مسلمانی نیست
رفتار شترمرغی
امیرالمؤمنین (ع) به امام حسن (ع) می‌فرمایند: با مردم آن‌گونه بگذر که دوست داری از خودت بگذرند.
اگر کسی در حق شما بدی کرد و از شما عذرخواهی کرد، همان لحظه فکر کنید اگر جای او بودید دوست داشتید چگونه با شما رفتار کنند؟
برخی از ما شترمرغی عمل می‌کنیم. نسبت به حقوقی که ما بر مردم داریم حواله می‌کنیم به روز قیامت و پل صراط و یوم‌الحساب و نسبت به حقوقی که مردم بر ما دارند در شب‌های قدر می‌گوییم: خدایا ما را از زیر بار مظلمه مردم نجات بده!
فن استجابت دعا
امام صادق (ع) فرمود: هر وقت در خانه خدا می‌روید اول بگویید خدایا از هرکسی که بر او حقی دارم گذشتم. خدایا تو قادری به دل هرکسی که بر ما حقی دارد بیندازی او هم مرا ببخشد.
سخت می‌گیرد جهان بر مردمان سخت‌گیر
اگر نبخشی، در روز قیامت هم هستند کسانی که جلوی تو را می‌گیرند.
زبان؛ بهترین و بدترین عضو بدن
توصیه امام علی (ع) به امام حسن (ع): چیزی را که نمی‌دانی را نگو؛ اگرچه دانسته‌ات اندک باشد.
خیلی حرف‌ها را نمی‌دانیم و می‌گوییم: شنیده‌ایم یا فلانی گفت یا همه می‌گویند.
چرا خودتان را مسئول می‌کنید؟
با همین زبان می‌توانید کسب فضایل کنید: اصلاح ذات البین، تلاوت قرآن و ذکر. با همین زبان نیز می‌شود آبرو برد، فساد کرد، زندگی را به هم زد، شخصیتی را نابود کرد و شهادت باطل داد.
تفاوت زبان با دیگر اعضاء
گناه زبان برخلاف دیگر گناهان، محدودیت مکانی ندارد؛ مثلاً شما ندیده‌اید که کسی در مسجد قماربازی کند یا شراب بخورد ولی خودم در مسجدالحرام دیده‌ام آدمی را که فحش می‌داد یا فرد دیگری که غیبت می‌کرد.
زبان تنها عضوی است که محدودیت زمانی نیز ندارد. اگر در شب قدر نیز غافل شدی، غیبت کار دستت می دهد.
زبان محدود به عمر نیز نیست ولی بعضی از گناهان با بالا رفتن سن، اقتضای خود را از دست می‌دهند.
رمز موفقیت میرزای شیرازی
نظام عالم، شانسی نیست. مردم! کار خدا روی حساب است.
اگر دیدید کسی موقعیت‌هایی دارد پیدایش کنید و ببینید منشأش چیست؟
پارتی‌بازی نیست که خدا به یک برادر بدهد و بشود هابیل و به یک برادر ندهد و بشود قابیل. این خلاف عدالت خدا است.
به میرزای شیرازی گفتند: رمز موفقیت شما چیست؟
گفت: من در طول زندگی هیچ‌گاه خودم را برتر و بهتر از دیگران ندانستم. همیشه بر اساس هرچه برای خودم می‌پسندیدم با دیگران عمل کردم.
- بازدید: 797