استاد شیخ علیرضا حدائق روز شنبه 21 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» به بررسی «پاسداشت حقوق خدا» بهعنوان مهمترین عامل تحکیم خانواده پرداختند.
مهمترین مطالب:
دو ملاک انتخاب
امام صادق (ع) فرمودند: در انتخابهایتان به دو معیار بسیار مهم توجه کنید.
به رکوع و سجده طولانی افراد نگاه نکنید؛ بعضیها عادت کردهاند زیاد نماز بخوانند ولی در آن معرفتی نیست.
در دو جا حواستان جمع باشد: 1- راستگویی؛ 2- امانتداری.
اگر رفیق، شریک یا همسری پیدا کردی که به تو دروغ نمیگوید و خائن نیست، او را نگهدار.
دوست خدا
چگونه ابراهیم (ع) خلیل شد؟
از زن و اولاد و همهچیز، برای خدا گذاشت.
بگذر از فرزند و جان و مال خویش / تا خلیلالله دورانت کنند
چون نداری درد درمان هم مخواه / درد پیدا کن که درمانت کنند
کارهای خیر بینتیجه
امام سجاد (ع) میفرماید: «حق خدا بر تو این است که خدا را بپرستی و برای او شریک قائل نشوی! اگر خدا را با اخلاص پرستش کردی خدا نیز دنیا و آخرت تو را تأمین میکند.»
تاکنون در عمرم، یک نفر را ندیدم که ادعا کند خالصانه و مخلصانه برای خدا کار کردم و خدا حمایت نکرد.
علت اینکه برخی از ما از کارهای خیرمان نتیجه نمیگیریم به این دلیل است که ریا در آن است. میخواهیم دیگران هم بفهمند.
«فأمَّا حقُّ اللّهِ الأكبرُ :فَإنَّك تَعْبُدَهُ لا تُشرِكُ بِهِ شَيئاً فإذا فَعَلْتَ ذلِكَ بإخلاصٍ جَعَل لَكَ على نَفسِهِ أنْ يكْفِيَكَ أمْرَ الدُّنيا والآخِرَةِ»
سه نشانه بندگی
امام صادق (ع) فرمودند: عبودیت و بندگی سه نشانه دارد:
- بنده کسی است که هرچه خدا به او داده است را امانت میداند؛ کسی که چنین نگاهی دارد اموال را در جایی هزینه میکند که خدا راضی است.
- باورش این است که خدا کارهایش را انجام میدهد و دغدغه فردایش را ندارد؛ بعضی از ما برای ده سال دیگر میدویم. مشکل این است که واجباتمان را برای آینده نیامده ضایع میکنیم.
- تمام هموغمش این است که آنچه را خدا میپسندد انجام بدهد و آنچه را خدا نهی کرده، ترک کند.
امام در ادامه فرمود: اولین درجه تقوا همین است.
خدای امروز؛ همان خدای فردا
خدا به حضرت موسی (ع) فرمود:
تا ثروتم تمام نشده، غم رزق و روزی را نخور!
تا حکومتم سقوط نکرده، به غیر من مراجعه مکن!
در نماز میگوییم «مالک یومالدین» خدا است ولی گاهی اوقات برای ده هزار تومان انفاق کردن، به خدا اعتماد نمیکنیم از ترس اینکه فردا فقیر نشویم.
هرکسی که تاکنون شما را تأمین کرده است در آینده نیز تأمین میکند.
از که حاجت میخواهی؟
بعضیها با یک درجه تب، به خدا اولتیماتوم میدهند و نماز نمیخوانند.
شخصی گفت: من به امام رضا (ع) گفتم تا زندهام مشهد نمیآیم.
گفتم: مگر تو مشهد نروی امام رضا (ع) از امامتش سقوط میکند؟
گفت: یک حاجتی از امام میخواستم نداده.
گفتم: مگر بنا است امام مطیع تو باشد؟ تو از امام حکیم، حاجت میخواهی که مصلحت تو را بهتر از تو میداند.
بدن، مال خدا است
یک از دوستان اهل علم ما گفت: یک آقایی سرطان گرفته بود و به من دیدنش رفتم. روزهای آخر عمرش بود.
گفتم: حاجآقا حالت چطور است؟
گفت: الحمدلله. اگر این سرطان هرچه را از من گرفته ایمانم را به خدا و اهلالبیت (ع) نگرفته است.
مردم! چرا پُری لیوان را نمیبینید؟ پول نداری؟ دین داری؟ اهلبیت (ع) را قبول داری؟ پُری لیوان، در مسیر دین بودن است.
این، بندگی است. چون به خودش هم وابسته نیست اگر سرطان نیز بیاید از خدا نمیبُرد. میگوید: بدن، مال خدا است.
- دسته: عکس نوشته
- بازدید: 2222
استاد شیخ علیرضا حدائق روز پنج شنبه 19 اردیبهشت 98 در ادامه مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» و مساله عوامل تحکیم خانواده به موضوع «پاسداشت حقوق در خانواده» پرداختند.
از کجا ضربه میخوریم؟
مبارزه با معلول نتیجهبخش نیست. پزشک حاذق کسی است که عامل بیماری را شناسایی کند.
منشأ ناسپاسیها و تضییع حقها کجاست؟
چرا امروز حقوق انسانها در خانواده و جامعه از بین میرود؟ این حقکُشیها از کجا پیدا میشود؟
پاسداشت حق خدا؛ ریشه حل مشکلات
حق خدا را رعایت نمیکنیم که حق خلق خدا را نیز رعایت نمیکنیم.
در انتخاب شریک و همسر، ابتدا ایمان را در نظر بگیرید. شریک خوب کسی است که از خدا بترسد. چنین کسی ظلم نمیکند، ناسزا نمیگوید و حق دیگران را ضایع نمیکند.
یک مورد سراغ نداریم که آسیبی به وجود بیاید و منشأ آن یک مؤمن واقعی باشد. بله شاید در یک مقطعی آدم خوبی بوده اما زمانی که شیطان او را از ایمان فاصله داد دیگر مؤمن نیست. محال است مؤمن واقعی باشد و تخلف کند.
فراموش کن! فراموش نکن!
لقمان حکیم به پسرش میگوید: فرزندم! دو چیز را اصلاً فراموش نکن! و دو چیز را فراموش بکن!
اول خدا را و دوم مردن را فراموش نکن! خداباوری، انسان را مدیریت میکند.
بدیهای مردم را به خودت از یاد ببر؛ زیرا اگر فراموش نکردید حس کینه و انتقام و تنفر در انسان ایجاد میشود.
خوبیهای خودت را به مردم از یاد ببر! تا کارت مخلصانه باشد.
ما متأسفانه برعکس عمل میکنیم.
خودمان را بازی میدهیم
امام صادق (ع) در مسجدالحرام بودند. ابابصیر به حضرت عرض کرد: «ما اکثر الحجیج»؛ امسال حاجی زیاد آمده است.
امام فرمودند: بگو «ما اکثر الضجیج و اقل الحجیج»؛ سروصدا زیاد است و حاجی کم است.
بعد فرمودند: بین انگشتان من را ببین.
ابابصیر دید گلههای حیوانات وحشی و اهلی دور کعبه میچرخند، لابلای آنها نیز معدود آدمهایی با لباس احرام هستند.
اگر عبادت کنیم و نتوانیم بر خود مسلط باشیم خودمان را بازی میدهیم.
دیدم ولی کاری نکردم
امام سجاد (ع) در دعایی میفرمایند: «اللَّهُمّ إِنّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِنْ مَظْلُومٍ ظُلِمَ بِحَضْرَتِي فَلَمْ أَنْصُرْهُ»
خدایا! از تو عذر میخواهم نسبت به مظلومی که در حضور من به او ظلم شد و من به او کمک نکردم.
دیدم فلانی به زن و فرزندش ظلم میکند و سکوت کردم. بین عروس و پسرم اختلاف است و حق با عروسم است و سکوت کردم. حق با دامادم است و سکوت کردم.
باید از مظلوم دفاع کرد.
رسید و تشکر نکردم
امام سجاد (ع): «اللَّهُمَّ انّى اعْتَذِرُ الَيْكَ مِنْ مَعْرُوفٍ اسْدِىَ الَىَّ فَلَمْ اشْكُرْهُ»
خدایا عذرخواهی میکنم از نعمتهایی که به من رسید و تشکر نکردم.
چقدر حمد خدا را بیان میکنیم؟
سعدی میگوید: اگر بخواهید فقط نفستان را شمارش کنید باز هم عقبید.
شکر ندارد؟
قدر کبد سالم را زمانی میدانید که میگویند باید پیوند بزنید. قدر قلب سالم را چه زمانی میدانید؟
اینکه در مسیر هستیم حمد ندارد؟ امام حسین (ع) میفرماید: خدایا تو را شکر میکنم که در دولت کفر متولد نشدم.
ارادتی که به اهلبیت (ع) داریم حمد ندارد؟ هرچه بیشتر حمد کنیم خدا بیشتر میکند. این قاعده کار خدا است.
تقاضا کرد و رد کردم
امام سجاد (ع): «و كم من ذی فاقه سئلنی اوثره»
خدایا عذر میخواهم از آن گرفتاری که نزد من آمد و از من تقاضای کمک کرد و دستخالی او را رد کردم.
خدا نعمت داده است و شکرانه اموال خدا این است که از مال خدا برای او هزینه کنیم.
- دسته: عکس نوشته
- بازدید: 2047
استاد شیخ علیرضا حدائق روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 98 در شروع مباحث «جایگاه خانواده در قرآن» به مسأله پاسداشت حقوق یکدیگر از عوامل تحکیم خانواده پرداختند.
مهمترین مطالب:
یکبار دستور نداد
همسر امام خمینی (ره) گفته بودند: در این شصت سال زندگی مشترک، امام حتی یکبار با من آمرانه سخن نگفتند.
این امام در همین مملکت و در بین ما بود. نیازی نیست که امیرالمؤمنین (ع) را در روز قیامت میزان الاعمال کنند.
دختر امام میگوید: نیمهشب دیدم سروصدا از آشپزخانه میآید. دیدم امام پیشبند بستهاند و در حال شستن ظرفها هستند.
امام فرمودند: شما زحمت پخت غذا را کشیدید. من بجای نماز شب دارم ظرفها را میشویم.
هوای نفس؛ بلای خانمانسوز
آنچه سبب میشود عدالت در خانه اجرا نشود تبعیت از هوای نفس است.
اینکه دلم میخواهد؛ دوست دارم؛ نمیخواهی برو خانه پدرت؛ من میگویم و روی حرف من کسی حرف نزند، همگی هوای نفس است.
شما که هستید؟ خدا به پیامبرش که عقل کل است میفرماید: مشورت کن!
این استبدادها سبب میشود حقها ضایع شود.
زبانتان را بهناحق نپیچانید
چیزی نگویید که حق کسی ضایع شود. تو که فلان مطلب را میدانی چرا میگویی از من شهادت نخواه؟
نمازگزاران واقعی کسانی هستند که واقعیتها را بگویند هرچند به ضرر خودشان باشد.
برای خودت جهنم برو!
مرحوم جد ما آیتالله حاج شیخ ابوالحسن حدائق در درس اخلاق میگفتند: آقایان طلاب! اگر کسی میخواهد جهنم هم برود برای خودش برود.
بسیار سنگین است که به خاطر رفیق و شریک و همسایه و فرزند، آخرت خود را تباه کرد.
اگر دیدی بگو!
گواه شدن و گواهی دادن بهحق واجب است. اگر میبینید یک حقی دارد ضایع میشود بگویید.
برخی میگویند: من دیدم ولی حرف نمیزنم.
قرآن کریم میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ»
اگر در صحنه بودید باید شهادت بدهید! ولو اینکه به ضرر خودتان و نزدیکانتان باشد.
دام گذاری و دام برداری
در کمین گاه نباید نشست. دوربین باید جایی نصب شود که مردم خلاف نکنند.
نباید بگذاریم طرف جرم کند و مچش را بگیریم؛ اگر اینگونه بود همه ما از دم، جهنمی بودیم.
میگوید: او را به حرف بیاور و صدایش را ضبط کن تا سند شود. ایوای بر تو!
خدا دام نمیگذارد بلکه راه گریز از دام را تعریف میکند.
- دسته: عکس نوشته
- بازدید: 1629
استاد شیخ علیرضا حدائق روز سهشنبه 17 اردیبهشت 98 در اولین روز از ماه مبارک رمضان در ادامه مباحث رمضان سال گذشته، به مبحث «خانواده در قرآن» پرداختند.
مهمترین مطالب:
چرا فرزندم آنطور که میخواستم نشد؟
آدم خوبی هستیم و اهل نماز جماعت و واجبات ولی میگوییم چرا فرزند من تارک الصلوه شده است؟
خب، چند بار فرزندت را به مسجد آوردهای؟ چقدر با او حرف زدهای؟
پدربزرگ مادری ما پیوسته به والدین توصیه میکردند: در وقت مشترک با خانواده صحبت کنید. یکی از این وقتهای مشترک، سر سفره غذا است.
ما نگفتیم و فرزندانمان نیز نیاموختهاند.
به خودتان احسان کردهاید
برخی تصور میکنند اگر اولاد صالحی تربیت شد به اسلام خدمت کردهاند؛ درحالیکه به خودشان خدمت کردهاند.
قرآن کریم میفرماید: «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لأنْفُسِکُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا»
اگر احسان کنید به خودتان احسان کردهاید و اگر کم گذاشتید، کم دریافت میکنید و زیانش به خودتان میرسد.
نشانه عبادت مقبول
راوی از امام صادق (ع) پرسید: نشانه نماز مقبول چیست؟
امام فرمود: «نشانه نماز مقبول این است که حال بعد از نمازت با حال قبل از نمازت متفاوت باشد.»
اگر قبل از نماز حقی بر گردن داشتی بعد از نماز جبران کن! اگر قبل از نماز دلی را شکستی بعد از نماز برو جبران کن!
اگر نمازی عادت باشد نه عبادت، انسان را به جایی نمیرساند.
بخواب ولی بداخلاقی نکن!
شخصی میگفت: من نماز شب میخوانم ولی صبح آن روز، اعصاب صحبت کردن با خانواده را ندارم.
گفتم: بخواب! چه کسی میگوید نماز شب بخوانی؟ تا اذان صبح بخواب و بعدازآن، نماز صبحت را بخوان و دوباره بخواب ولی بداخلاقی نکن.
نماز شب مستحب است و بداخلاقی و حرمتشکنی حرام است.
در انتخاب مستحب و ترک حرام، اولویت با ترک حرام است.
عذاب قبر در انتظار بداخلاقها
کاستیهایتان را پیدا کنید و اصلاح کنید!
اگر اصلاح نکردید در قبر شما را اصلاح میکنند؛ در قیامت مالیاتش را پس خواهید داد.
یکی از کسانی که عذاب قبر در انتظار آنان است بداخلاقها هستند.
امیرالمؤمنین (ع) میفرماید: «مؤمن باید شادیاش را با مردم تقسیم کند و اندوهش را در دلش نگه دارد.»
بعضیها برعکس هستند.
رمز موفقیت شغلی
كُلُّ ذِي صَناعَهٍ مُضطَرٌّ إِلى ثَلاثِ خِصالٍ يَجتَلِبُ بِها المَكسَبَ
امام صادق (ع) میفرماید: هرکسی که میخواهد موفق باشد باید سه چیز را رعایت کند:
- «وَهُوَ أَنْ يَكُونَ حاذِقاً بِعَمَلِهِ»؛ در کاری که میخواهد انجام دهد تخصص داشته باشد؛ یکی از مشکلات جامعه ما این است که کاری را به کسی میدهند که تخصصی در آن زمینه ندارد.
- «مُؤَدِّياً لِلأَمانَةِ فَيهِ»؛ انسانهای موفق امانتدارهای خوبی هستند.
- «مُستَمِيلًا لَمَنْ إِستَعمَلَهُ»؛ با زیرمجموعه خود مهربان است.
شر نرسان! مهلت بده!
پیامبر (ص) فرمود: در ماه رمضان، شرتان را از مردم نگه دارید.
زورت میرسد و میتوانی ضربه بزنی اما تأمل کن!
اگر در دنیا این کار را کردی خدا در روز قیامت غضبش را از تو برمیدارد.
به بدهکار مهلت بدهید! همانطور که از خدا انتظار دارید به شما مهلت بدهد.
وصل کنید!
پیامبر (ص) در خطبه شعبانیه فرمودند: کسانی که در ماه رمضان، ارتباطها را وصل میکنند خداوند در روز قیامت به رحمت خودش آنها را وصل میکند و اگر کسی در این ماه، ارتباط خود را با خانواده قطع کرد روز ملاقات با خدا، رحمت خدا نسبت به او قطع میشود.
اگر از کسی دلخور هستید برای خدا با او تماس بگیرید!
اگر بزرگتر هستید ترحم کنید! و اگر کوچکتر هستید احترام کنید!
اعمال قیمتی
جهاد با مال، آسانتر از جهاد با جان است.
بعضیها میگویند پول میدهم ولی حوصله انجام آن را ندارم. نمیشود پول بدهیم برایمان نماز بخوانند؟
شخصی به پیامبر گفت هرچه بگویید میدهم ولی حج انجام ندهم. پیامبر فرمود: به آن خدایی که جان من در دست او است اگر به وزن کوه ابوقبیس هم طلا بدهی خدا ثواب حج را به تو نمیدهد. ثواب حج در خود حج است.
نمازهای شما را نمیتوان با پول مقایسه کرد.
روزی که قدر نماز را میدانی
پیامبر فرمود: آرزوی آرمیدگان در قبرستانها این است که ایکاش تمام دنیا مال ما بود و همه را میدادیم ولی خدا ما را در دنیا برمیگرداند و دو رکعت نماز میخواندیم.
وقتی رفتی قدر نمازت را میدانی.
یک توصیه!
آنهایی که به هر دلیلی موفق به حساب خمسی نشدند حداقل خمس خوردوخوراک ماه رمضان خودشان را بدهند تا لیله القدر را بفهمند و روزهشان روزه باشد.
نکند در افطاری و سحری خمس ایتام آل محمد (ص) باشد و ما بخوریم و بگوییم سحر نیز بلند میشویم و بگوییم تحول ایجاد نشد.
این احتیاطی است که مراجع در مورد کسانی که موفق به حساب خمسی نشدهاند میکنند.
- دسته: عکس نوشته
- بازدید: 2508
استاد شیخ علیرضا حدائق روز چهارشنبه 11 اردیبهشت 98 در ادامه سلسله مباحث «سیمای پیامبر (ص) در قرآن» در ادامه جلسه گذشته به مسأله «عفو و آثار آن» پرداختند.
مهم ترین مطالب:
تفاوت عفو و صفح
عفو یعنی بخشیدن؛ صفح یعنی بخشیدن بیمنت
طرف مقابل را سبک نکنید. اگر کسی گفت: غیبت شما را کردم؛ بگو: حلالت کردم.
دیگر نگو که چرا غیبت کردی؟ خجالت نمیکشی با این سن و سالت غیبت میکنی؟
صفح یعنی حتی به روی او هم نیاور که چنین کاری کرده است.
صفح یعنی کاری که یوسف با برادرانش و امام حسین (ع) با حر بن یزید ریاحی کرد.
بخشش؛ رمز عزت و عمر طولانی
رسول خدا (ص) فرمودند: «مَن كَثُرَ عَفوُهُ مُدَّ في عُمُرِهِ»
اگر عفو و گذشتتان زیاد شد خدا به عمرتان برکت میدهد و آن را طولانی میکند.
انسانهایی که نکتهسنج هستند و از دیگران نمیگذرند عمر کوتاهی دارند.
همچنین خدا به آدمهای اهل گذشت، عزت می دهد؛ «إِنَّ العَفوَ لايَزيدُ إِلّا عَّزاً»
مسلمانان! ببخشید تا خدا به شما عزت بدهد. با گذشت کسی ذلیل نشد.
خدا در جریان فتح مکه، به پیامبر (ص) عزت داد.
بخشش، کلید آرامش در دنیا
پیامبر (ص) فرمودند: «تَعافَوا تَسقُطِ الضَّغائِنُ بَينَكُم»
ببخشید تا کینهها از بین شما رخت بربندد. کدورتها به خاطر گذشت نکردن است.
برخی از انسانهایی که آرامش ندارند به خاطر این است که مدتها با یک کینه زندگی میکنند و خواب و خوراک را از آنها گرفته است. درحالیکه انسانهای با گذشت، زندگی آرامی دارند. این از آثار دنیوی گذشت است.
اثر بخشش در آخرت
پیامبر (ص) فرمودند: «تجاوزوا عن ذنوب الناس يدفع الله عنکم بذلک عذاب النار»
از گناهان مردم بگذرید تا خدا نیز عذاب آتش را از شما دفع کند.
خدا به حضرت موسی (ع) فرمود: به بندگان من بگو سه کار برای شما کردم و انتظار دارم که شما نیز چنین کاری کنید:
- نعمت دادم و منت نگذاشتم. شما اگر کاری میکنید منت نگذارید.
- عبادت آینده را الآن از شما نخواستهایم شما نیز روزی آینده را از الآن از ما نخواهید.
- همانگونه که انتظار بخشیدن از من دارید، دیگران را ببخشید.
گذشت / عوامل عفو الهی -1
پیامبر (ص) فرمودند: «اعْفُ عَمّنْ ظَلَمك كما اَنّك تُحِّبُّ اَنْ يُعفى»
از کسی که به تو ظلم کرده است بگذر همانگونه که دوست داری از تو بگذرند.
پرهیز از گناه / عوامل عفو الهی -2
آنهایی که دوست دارند بخشیده شوند از گناه دوری کنند.
شیطان شگردهای مختلفی برای دور کردن مردم از خدا دارد. یک نفر بیخیال است و شیطان او را به گناه میبرد. یک نفر برمیگردد و توجه میکند شیطان او را به ناامیدی از رحمت خدا میکشاند.
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: «مَن تَنَزَّهَ عَن حُرُماتِ اللّه سارَعَ إلَيهِ عَفوُ اللّه»
آنهایی که از حرام الهی فاصله میگیرند عفو خدا بهسرعت به سمت آنها میآید.
دعای خالصانه / عوامل عفو الهی -3
در دعا کردن، خدا را طرف قرار بدهید.
راوی به امام صادق (ع) عرض کرد: دعای مستجاب کدام دعا است؟
امام فرمود: اگر هنگام دعا همه از دل تو بیرون رفتند و خدا بود و بس، نشانه استجابت دعا است.
اگر مفاتیح را تا آخر بخوانی و در کنار خدا دیگران را ردیف کرده باشی دعایت مستجاب نمیشود.
- دسته: عکس نوشته
- بازدید: 1778