وظیفه ما در جامعه و خانواده در برخورد با این گونه افراد چیست؟
بسم الله الرحمن الرحیم
در پاسخ به این سوالی که نسبت به تکلیف مردم در برابر بدحجابی یا بی‌حجابی، اولا طبق فرمایش نبی مکرم اسلام که «کلُّکم راع و کلُّکم مسئولٌ عن رعیته»[1] همه مسئولیت داریم. مسئولین ما، ثروتمندان ما، روحانیت ما، جوانان ما، دانشجویان ما همه مسئولند. و اینطور نیست که اگر کسی کاری انجام داد، سلب تکلیف از دیگری شود. حالا اگر عده‌ای به وظائفشان عمل نمی‌کنند دلیل نمی‌شود که ما هم به وظیفه‌مان عمل نکنیم. اما نوع برخورد به این بدحجابهای در جامعه باید چگونه باشد؟ قطعا اگر با خانمهای بدحجاب اگر خود خانمها طرف صحبت شوند، خیلی بهتر از آقایان است. و ما بالاهر منحرفترین فرد جامعه به عقیده بنده ناخن کوچک فرعون نمی‌شود، خدا وقتی به حضرت موسی و هارون که دو پیغمبر الهی هستند ماموریت داد که بروید با فرعون صحبت کنید، و او را امر به معروف و نهی از منکر کنید، ابلاغیه خدا این است «فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى»[2] با قول لَیِّن صحبت کنید، یعنی با یک لسان محترمانه و مودبانه. ما با در برخورد اولمان با کسی که منکر را مرتکب می‌شود، با یک چهره‌ی باز، با یک ادبیات شایسته، آنهم نه جلوی جمع، چون امیرالمومنین فرمود اگر کسی را جلوی جمع نصیحتش کردید خرابش کردید. «مَن وعَظ اخاه علانیة فقد شانَه و من وعظَ اخاه سرَّا فقد زانه»[3] اگر کسی را در خلوت کشیدید کنار، به او گفتید زینتش کردید. ما قطعا در اینموارد اگر خانمها ورود پیدا کنند، مثلا خواهری را اگر دیدند رعایت نمی‌کند، در جمعی اگر هست بکشند کنار، خیلی محترمانه با سلام و روی خوش، تذکر بدهند که خواهر من برای شخصیت شما زیبنده نیست، نظرهای آلوده و حوس‌آلود، متوجه شما است، شما خلیفة الله هستید، با یک ادبیات شایسته‌ای، مگر واقعا این خانم بگوید من جایی است که اگر این حرف را بزنم احساس امنیت جانی ندارم، و یا احتمال اثر نمی‌دهم. اینجا هم داریم که اگر می‌توانید جلوی منکر را با دستتان، یعنی با اقدامتان بگیرید، اگر نمی‌توانید با زبانتان، اگر نمی‌توانید حداقل با چهره‌تان نشان بدهید که از اینکار بدتان می‌آید. اگر همین هم ازش نمی‌آید، با قلبش اظهار تنفر کند. این مسائلی است که در بحث امر به معروف و نهی از منکر باید رعایت شود.
آیا روحانیون هم موظفند؟
قطعا علما هم موظفند، علما مسئولند، اینها باید در مجالسشان، محافلشان ارشاد کنند و بگویند و تذکر بدهند که قطعا هم انجام می‌دهند. یکوقت من پای منبر یک عالمی می‌روم، آنروز شاید این صحبت را نکرده باشد، ولی قطعا به تعبیر امام صادق تمام واجبات اسلام در برابر امر به معروف و نهی از منکر، «کَنفثَة فی بحر اللُجی»[4] مثل بال مگسی در برابر دریای پهناور است. و سیدالشهدا هم برای اقامه‌ی همین امر قیام کرد. حالا علما اندیشمندان و مسئولین باید بگویند. و من اعتقادم این است که آنهایی که اول باید بگویند نمی‌گویند. مدیرکلها باید بگویند، تاجرها باید بگویند، مسئولین باید بگویند، بزرگترهای خانواده‌ها باید بگویند، بزرگ خاندان باید حرف بزند. شده مثل قیف وارونه، بجای آنکه اول آنهایی وظیفه دارند تذکر بدهند، کوچکها دارند تذکر می‌دهند، لذا آن اثرپذیری نهایی را هم ما متاسفانه گاهی اوقات نمی‌بینیم.
سوال آخری که پرسیدند این است که این افرادی هستند که در خانواده‌هایشان افراد بی‌حجاب هستند یا نسبت به مسائل دینی بی‌تفاوت هستند. اینها چه راهکاری پیشنهاد می‌کنید که اینها چه نوع برخوردی داشته باشند نسبت به آنها؟
ریشه عمل نکردن به دستورات دینی از ضعف معرفت و آگاهی است، حالا یک وقتی این آگاهی را ما با بیانمان می‌توانیم منتقل کنیم که خودم مثلا به گونه‌ای صحبت کنم که سطح آگاهی اینها را بالا ببرم. یا یک وقتی با خرید کتابی، اهدای سی‌دی، یا وصل کردن اینها به کسانیکه آنها آگاهی اینها را بالا ببرند. وقتی بگیریم اینها را پیش یک نفر اسلام شناس ببریم، یک شخص عالمی ببریم، بگوییم آقا این سوالاتی که درباره حجاب دارید درباره با نماز دارید، در رابطه با خمس دارید بروید بپرسید، لذا تعاون کنیم و کمک کنیم یکدیگر را در برّ و تقوا، «َ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى»[5]. حالا اگر خودم ازم نمی‌آید واسطه خیر شوم. بگوییم من یک نفر اسلام شناس را می‌شناسم که ایشان با شما صحبت می‌کند و سوالات شما را پاسخ می‌دهد.
[1] منیة المرید ص381
[2] طه آیه 44
[3] اعلام الدین فی صفات المومنین ص179
[4] وسائل الشیعه ج16 ص134
[5] مائده آیه2
کد:1399400
