به بهانه شیوع کرونا، ارزش های اسلامی کنار گذاشته شده است. مصافحه کردنی که سبب ریزش گناهان است؛ صله رحمی که عمر را طولانی می کند؛ دست یکدیگر را گرفتن و فشردن که سبب تقویت و تجدید محبت است و فضیلت های بزرگی که برای نماز جماعت، اعتکاف و مجالس دعا و حضور در حرم اهل بیت (ع) وجود دارد.
اینها فرصت هایی است که از ما گرفته شد و این درست نیست.
از آن طرف اگر این اجتماعات مضر است چرا بعضی از کسب ها دایر هستند و تعطیل نمی شوند؟
متن پاسخ سوال :
اینها ابتدائا و بالذات امتیاز دارند و ارزشمند است؛ اما شرایط موجود یک شرایط خاصی است.
در نگاه احکام اولیه، اینها بسیار مقدس و ارزشمند هستند؛ اما در احکام ثانویه الآن ما در شرایطی هستیم که یک ویروس جدید تازهای پیداشده که این انتشارش از طریق همین ارتباطها است.
قطعاً شک نکنید در زمان اولیاء معصومین هم اگر چنین بیماری بود اولیاء معصومین امر به رعایت و پرهیز و امساک میکردند. کما اینکه در سیره خود معصومین داریم که دائماً ائمه ما اگر کسالت داشتند در جمع حاضر نمیشدند.
در حالات امام باقر (ع) است که شخصی از اطراف عراق آمده بود مدینه کار به حضرت داشت. تابستانی بود. وارد مدینه شد. سراغ امام باقر (ع) را گرفت. گفتند: حضرت در یکی از باغات اطراف مدینه رفته اند. بالاخره به هر نحوی بود امام را پیدا کرد. به حضرت عرض کرد: ما از راه دور آمدهایم و شما در باغ آمدهاید. چرا در مدینه نیستید؟ مردم با شما کار دارند مشکل دارند. امام فرمودند: من سیر خورده بودم. در غذایی که مصرف کرده بودم سیر بود. چون طبیعت سیر این است که دهان انسان بو میگیرد نمیخواستم بوی دهان من مخاطبین من را آزار بدهد. لذا من از مدینه آمدم بیرون که بین مردم نباشم.
عزیزان! این اسلام است.
امام باقری که برای یک بوی سیر رعایت میکند که مخاطب او اذیت نشود چطور اسلام به ما اجازه میدهد که تحت عنوان دعا و چگونه ائمه معصومین (ع) اجازه میدهند که تحت عنوان زیارت در حرمهای مطهر آنها، محیط، محیطی بشود که ناشر و منتقلکننده بیماری باشد؟
خود ائمه (ع) هم در زمان حضورشان اگر تشریف داشتند مانع چنین کاری میشدند و الآن هم فقهایی رابط بین مردم و معصومین ما هستند که در آن حدیث شریف امام عسکری (ع) «و اما الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی روات احادیثنا» در مسائلی که اتفاق میافتد به روایان احادیث ما رجوع کنید، رای اینها را بپرسید. نظر اینها نظر ما است؛ و نظر ما نظر خدا است. «فانهم حجتی علیکم» و فقها حجت ما هستند بر شما و من حجت خدا هستم بر فقها.
ما امروز در تکلیفمان و در وظیفهمان باید ببینیم نظر مراجع عظام، فقها ما، کارشناسان دین ما چیست؟
نوع مراجع عظام تقلید، مقام معظم رهبری توصیه کردند که از اجتماعات پرهیز کنید. من استفتائی از مقام معظم رهبری دیدم که اگر کسی مسافرت برود که در این ایام و در این شرایط جنبه تفریحی داشته باشد و سفر ضروری نباشد نمازش را باید تمام بخواند؛ یعنی سفر سفر معصیت است یعنی نافرمانی است.
بله؛ در خانه نشستن سخت است. از فامیل دور بودن سخت است. خیلیها را بنده میشناسم پدر و مادرشان را مدتی ندیده اند. در یک شهر هم هستند؛ یا تصویری با هم صحبت دارند یا تلفنی صحبت دارند. بالاخره این دوره سخت را باید گذراند. باید تحمل کرد تا این دوره هم منقضی بشود و بتوانیم فائق بیاییم بر این بیماری و بر این معضلی که امروز هست.
باز شنیدهشده که بعضیها عنوان میکنند شما مساجد را، جماعتها را تعطیل کردید. این مطلب در حالی گفته می شود که توصیهشده است مساجدی که میتوانند رعایت اصول بهداشتی را بکنند و میکروبزدایی و سمزدایی کنند و فضا را برای نماز آماده کنند و مردم و شرکتکنندگان نیز خودشان رعایت کنند و با وسایل بهداشتی ماسک و دستکش و مهرهای ضدعفونی شده بیایند و نماز بهصورت فرادا منع نشده است.
مساجدی که دارند رعایت میکنند الآن هم نماز فرادا را دارند اقامه میکنند. مؤمنین خودشان باید رعایت کنند آنکسی که کسالت دارد نیاید در جامعه و آنکسی که میآید رعایت حداکثری بهداشت را در مسجد داشته باشد و آن مساجدی که این امکانات برایشان نیست بنده سراغ دارم که برخی از مساجد هم تعطیلاند چون امکان رعایت بهداشت بهطور کامل برای اینها مهیا نبوده است.
بعضیها خورده میگیرند در این ایام چرا بعضی از فروشگاهها فعالاند؟ آنوقت شما خورده میگیرید و میگویید مسجد و جماعت و اعتکاف و حرم تعطیل شود.
این هم قیاس غلطی است.
شما ببینید مدارس را تعطیل کردند. دانشگاهها تعطیل شد. آن مراکزی که ضرورت اولیه برای جامعه نداشت تعطیل شد. نماز جماعت یک امر مستحبی است ولی اقامه نماز یک امر واجبی است. زیارت یک امر مستحب است ولی اگر در پرتوی این کار مستحب بنا بشود که کسی بیمار بشود که اسباب بیمار کردن دیگران حرام است. ما در دوراهی بین عمل مستحب و عمل حرام «ان دفع المفسده اولی من جلب المنفعه» دفع فساد مقدم بر جلب منفعت است. این یک قاعدهای است که فقها و علما و بزرگان ما به آن عمل میکنند.
الآن هم اگر مراکزی باز است مراکزی است که ضرورتاً بر فعال بودن اینها در جامعه ناگزیرند.
نوع این مراکز مراکزی است که خوراک، مایحتاج و آذوقه مردم، در گروی اینها است. بسیاری از مراکز عمومی، کسبها و مغازهها تعطیل اند. بسیاری از ادارات، دورکاری را شروع کردند. دانشگاهها و حوزههای علمیه چند هفته است که تدریس اساتید از دور از طریق همین شبکههای مجازی صورت می گیرد. در آموزشوپرورش نیز به همین نحو، دبیران محترم زحمت میکشند.
آن حدی که مقدور بوده مدیریتشده است و بخشی که الآن تعطیل نشده ضرورت جامعه است. پمپهای بنزین را بگویند تعطیل کنید اقتصاد جامعه فلج میشود. یا مراکزی که مردم با اینها در تماس هستند مراکز آذوقهای مردم است نانواها هستند.اینها را نمیشود تعطیل کرد. بله اغذیههای عمومی رعایت کردند خدا ان شاء الله که به کسب اینها برکت بدهد.