بسم الله الرحمن الرحیم
با عرض سلام و ادب و احترام محضر شما عزیزانِ بیننده و شنونده‌ی عزیز. سخن پیرامون وظایف منتظران در حوزه‌ی اخلاقِ فردی و در رفتار منتظر، سخن بود. بحث پیرامون ورع و پارسایی بود که یکی از وظایف منتظران در حوزه‌ی رفتار، پاکدامنی و دوری از گناه است.
وجودِ مقدس امام ششم، امام صادق علیه‌السلام به عَمرِ بن سعید می‌فرماید: « أُوصِيكَ بِتَقْوَى اَللَّهِ وَ اَلْوَرَعِ وَ اَلاِجْتِهَادِ» تو را سفارش به تقوای الهی و رعایت ورع ، دوری از گناه، و اجتهاد و تلاش و کوشش در مسیر رضای خدا می‌کنم.
بعد در ادامه‌ی حدیث، امام به عمر بن سعید می‌فرمایند: « وَ اِعْلَمْ أَنَّهُ لاَ يَنْفَعُ اِجْتِهَادٌ لاَ وَرَعَ فِيهِ »(وسائل الشیعه/ ج 15/ ص 243). حضرت می‌فرمایند این را بدان که تلاش و کوشش مردم اگر در آن ورع نباشد، نفعی برای آن‌ها نخواهد داشت. اصلاً شرط قبولیِ کارها و تلاش‌ها و اجتهادهای مردم و کوشش‌های انسان‌ها، در پرتوِ همان ورع است. که اگر انسان، ورع، یعنی حرمتِ خدا را نشکند، کارهای او ارزش و قیمت پیدا می‌کند.
در سخنِ دیگری حضرت در ادامه‌ی این مطلب، روایت دیگری را تقدیم کنم که امام صادق می‌فرماید: « وَ اِعْلَمْ أَنَّهُ لاَ وَرَعَ أَنْفَعُ مِنْ تَجَنُّبِ مَحَارِمِ اَللَّهِ» هیچ وَرَعی نافع‌تر از دوریِ از حرامِ الهی نیست. همین که انسان زبانش، چشمش، دستش، درآمدش، معاشرتش، نشست و برخاست او، خلوت و جلوت او از حرام فاصله می‌گیرد، این، عالی‌ترین جلوه‌ی ورع و پاکدامنی است که انسان را از حرام دور بدارد.
«وَ اَلْكَفِّ عَنْ أَذَى اَلْمُؤْمِنِينَ وَ اِغْتِيَابِهِمْ» (تحف العقول عن آل الرسول صلی ال، ج 2، ص 360). از نشانه‌های ورع این است که انسان، خودش را از اذیت مؤمنین، باز بدارد. وجودِ او سبب ایذاء و اذیت دیگران نخواهد شد، و با وجودِ او و با امکانات او، به دیگران ضرر و زیانی وارد نخواهد شد و غیبت هم نخواهد کرد. این‌ها از آثار ارزشمندِ ورع و تفسیرِ ورع در روایت معصومین است. یک جمله‌ای هم من در همین حوزه‌ی وظایف فردی، در حوزه‌ی رفتار نسبت به ورع، نقشِ ورع را در عبادت هم خدمت شما عزیزان اشاره‌ای کنم.
امام سجاد علیه‌السلام در حدیث شریفی می‌فرماید: «الوَرَعُ نِظامُ العِبادَةِ» اصلاً عبادتِ شما نظام پیدا می‌کند با همان ورع. قطعاً کسی که دَم از ولایتِ امام زمان می‌زند و مدّعی دوستی و منتظر امام زمان هست، آنچه که به عبادتِ او نظم می‌بخشد، همان دوریِ از گناه و فاصله گرفتن از نافرمانیِ خداست. حضرت فرمود: «فإذا انقَطَعَ ذَهَبَتِ الدِّيانَةُ» اگر کسی، ورع خود را از دست داد و بی‌ورع بود، دیانتِ خود را از دست می‌دهد. این نکته‌ی بسیار مهمی است که عبادت‌های ما، مستحبات ما، واجبات ما، شب‌زنده‌داری‌های ما انسان‌ها، تلاوت قرآن، زیارت خواندن‌ها، زیارت رفتن‌ها، همه‌ی مجموعه‌ی این دیانت‌ها، اگر آمیخته با ورع نباشد، این بی‌ورعی همه‌ی این‌ها را خنثی می‌کند و همه‌ی این‌ها را از بین می‌برد.
بعد امام یک مثالی را در ادامه‌ی روایت بیان می‌کنند؛ «كما إذا انقَطَعَ السِّلكُ أتبَعَهُ النِّظامُ» (تنبيه الخواطر : 2/88) امام می‌فرمایند وقتی نخِ تسبیح و گردنبند پاره گردید، رشته، از هم گسسته می‌شود. شما این نخ تسبیح که دانه‌های تسبیح در کنار هم قرار دارد و شکل دارد را می‌بینید. گاهاً گردنبندی که آن سیم و یا آن فلز و یا آن نخی که دانه‌ها را در خودش نگه داشته، اگر این حلقه‌ی اتصال و این نخ، حضرت می‌فرماید گسسته شد و پاره گردید، تمام این دانه‌ها متفرق می‌شوند. در این تمثیل، امام، ورع را همان حبل و ریسمانی مثال می‌زند که همه‌ی کارهای ما را جمع می‌کند و سامان می‌بخشد. اگر این ریسمان گسسته شد و ورع آسیب دید، حجِ انسان، نمازِ انسان، روزه‌ی انسان، خمس و زکات و صدقات، همه‌ی این‌ها متفرق می‌شود و نظام عبادت، به هم می‌خورد. آنچه که عبادت را نظم می‌بخشد و انسجام می‌بخشد و نتیجه می‌توان گرفت از آن‌ها، همان ورع است.
در سخن دیگر، در کتاب شریف بحار، جلد 84، رسول خدا می‌فرماید: «لَو صَلَّيتُم حتّى تَكُونوا كالأوتارِ» اگر آن‌قدر نماز بخوانید که مانند چلّه‌های کمان لاغر شوید، یعنی در اثر نمازِ مداوم خواندن، قامتِ شما تراشیده شود مثل چوبِ کمان و لاغر شود، « و صُمتُم حتّى تَكُونوا كالحَنايا» آن قدر روزه بروید که مثلِ چوبِ کمان، خمیده شوید و قامتِ شما خمیده گردد، «لَم يَقبَلِ اللّه ُ مِنكُم إلاّ بوَرَعٍ» (بحار الأنوار: 84/258/56 ). خدا کارهای شما را قبول نمی‌کند مگر به واسطه‌ی ورع. یعنی اگر انسان در عبادت، این‌قدر تلاش هم بکند و پیشرفت بکند که وجودِ او از عبادت‌های زیاد و نمازهای زیاد، لاغر بشود و به واسطه‌ی روزه‌های پیاپی قامتش خمیده بشود اما ورع نداشته باشد، حضرت می‌فرماید خدا این کارهای شما را قبول نخواهد کرد که شرط قبولی، داشتنِ همان روحیه‌ی ورع است.
و در سخن دیگری، علی علیه‌السلام می‌فرماید: «لا خَيرَ في نُسُكٍ لا وَرَعَ فيهِ» (المحاسن: 1/65/9) در آن عبادتی که ورع نباشد، خیری نیست.
از مجموع این احادیث و روایات استفاده می‌شود که ارزش‌بخشیِ به عبادات، به اعتبارِ ورع است؛ ورعی که در روایات، امام صادق علیه‌السلام یکی از ویژگی‌های منتظران حضرت را، امام ورع یاد می‌کنند.
ان‌شاءالله که خداوند توفیق تحصیل ورع را به نحو شایسته به همه‌ی ما عنایت بفرماید و بتوانیم با تحصیل این ویژگی، از منتظرانِ واقعی حضرت باشیم. توفیقات همه‌ی عزیزان را از خداوند مهربان خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
