بسماللهالرحمنالرحیم
الحمدالله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبیّنا حبیب اله العالمین اباالقاسم المصطفی محمد و علی أهل بیته الأئمة الهداة المهدیین لاسیّما بقیةالله المنتظر حجةابنالحسنالعسکری عجلالله تعالی فرجهالشریف.
با عرض سلام و ادب و احترام محضر شما عزیزانِ بیننده و شنونده. سخن، پیرامون فرازی از دعای شریف مولانا صاحبالأمر و العصر والزمان بود: «وَعَلى مَرْضَى الْمُسْلِمينَ بِالشِّفاءِ وَالرّاحَةِ».
در جلسهی گذشته، مطالبی را پیرامون شِفا و آیهی شریفه 82 سورهی مبارکه اسراء عرض شد. در ادامه، نکاتی را من عرض کنم که عزیزانی که بیمارند، توجه داشته باشند که این بیماری، در عینِ حالی که فرصتی از آنها گرفته شده که سلامتیاست، اما خداوند ارحمالراحمین، مزیّتهایی و موهبتهایی هم به آنها عطا میکند.
در سخنی، پیامبر اکرم میفرماید: «المَريضُ تَحاتُّ خَطاياهُ كَما يَتَحاتُّ وَرَقُ الشَّجَر». پیامبر میفرماید شخصی که بیمار است، گناهان و خطاهای او ریزش پیدا میکند همانگونه که برگ، از درخت میریزد. همانگونه که برگها از درخت ساقط میشود و میریزد و جدا میشود، شخص بیمار، خودِ این بیماری، یک نوع پاکسازی مریض از آلودگیهاست و از گناهان او و لغزشهای اوست.
در سخنی دیگر، امام صادق علیهالسلام در کتاب شریف کافی، جلد سوم میفرماید: «سَهَرُ لَيلَةٍ مِن مَرَضٍ أو وَجَعٍ» شبی را، اگر بیماری، از درد و بیماری، نخوابد و تا به صبح، بیمار بیدار بماند «سَهَرُ لَيلَةٍ مِن مَرَضٍ أو وَجَعٍ أفضَلُ و أعظَمُ أجرا مِن عِبادَةِ سَنَةٍ» امام صادق میفرماید فضیلتِ این یک شب دردی که بیمار کشیده و شب تا به صبح پلک به روی هم نگذاشته، بیشتر و افزونتر است از نظر اجر و پاداش، نسبت به عبادت یک سالِ این فرد. یک سال عبادت کردن، بالأخره برابری نمیکند با یک شبی که این بیمار، در بستر بیماری، نخفته و خواب به سمت او نیامده.
لذا عزیزان، این بیماری و این کسالت، درعینحالیکه ما از یک منظر، سختی و رنج میبینیم، از منظر دیگر، خداوند مهربان و أرحمالراحمین، الطاف خودش را شامل حالِ مریض میکند.
سخنی هم از فرمایشات آقا امیرالمؤمنین تقدیم کنم که دستورالعمل زندگیِ همهی ما قرار بگیرد و ما از این فرصتهایی که در اختیار ماست، خوب استفاده کنیم. سلامتی، یک فرصتی است. ثروت، فرصت است. امکاناتی که خدا در اختیار ما قرار داده، اینها فرصتهایی است که میگذرد.
شخصی خدمت علی علیهالسلام رسید و به حضرت عرض کرد:
«كَيْفَ نَجِدُكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ؟» شما را چهطور مییابیم؟ حالتان چهطور است؟ همین احوالپرسی که خودمان هم میکنیم: حالتان چطور است؟ چطورید؟، حضرت فرمود: «كَيْفَ يَكُونُ حَالُ مَنْ يَفْنَى بِبَقَائِهِ». امام سه تا نکته را فرمودند.
فرمودند: «كَيْفَ يَكُونُ حَالُ مَنْ يَفْنَى بِبَقَائِهِ» چگونه است حالِ کسی که با هستیِ خود، نیست میشود. یعنی همین حیاتِ ما، دلیلِ بر رفتنِ ماست. این حیاتِ ما، یک ظرفیت محدودی است که دلیل بر پایان یافتنِ زندگی ماست.
«وَ يَسْقَمُ بِصِحَّتِهِ» چگونه است حال کسی که با تندرستیِ خود، بیمار میشود. یعنی عزیزان، این سلامتی را قدر بدانید و ضمانتی نیست که به دنبال این سلامتی، بیماری نباشد. خیلیها در عین سلامتی و تندرستی، بیمار شدهاند، مبتلا شدهاند.
و حضرت فرمود: «وَ يُؤْتَى مِنْ مَأْمَنِهِ؟!» چگونه است حالِ کسی که در پناهگاه اَمنَش، مرگ به سراغ او میآید و جان او را میستاند.
خب، از این حدیث استفاده میشود که افرادی هم که سالماند و تندرستند، از فرصتهای سلامتی، خوب استفاده کنند و فراموش نکنند دوران بیماری را.
نکاتی را من نسبت به بحث وظایف ما نسبت به مریضها عرض کنم:
اول، عیادت مریض، که امام صادق در کتاب شریف کافی، جلد سوم میفرماید: «مَن عادَ مَريضا شَيَّعَهُ سَبعونَ ألفَ ملَكٍ» اگر کسی به دیدنِ مریضی برود. یکی از توصیههایی که در شرع مقدس اسلام شده، عیادت بیمار است. البته در این بیماری منحوس موجود، کرونا، شرایط، یک شرایط دیگری است که نمیشود به عیادت رفت بهخاطر انتشار و انتقال این بیماری. اما بیماریهای دیگری که امکان عیادت از بیمار فراهم است، کسانی که به دیدنِ مریض میروند، امام صادق فرمود هفتادهزار مَلَک او را بدرقه میکنند و همراهی میکنند.
«يَستَغفِرونَ لَهُ» برای او استغفار میکنند.
«حتّى يَرجِعَ إلى مَنزلِهِ» تا به خانهی خودش برگردد. یعنی این شخص، از زمانی که از خانهی خود خارج میشود و تا زمانی که به خانهی خود برمیگردد، هفتادهزار فرشته او را همراهی میکنند و برای او دعا میکنند.
در سخنی دیگر، پیامبر میفرماید: «إِنَّ اللّه عَزَّوجلَّ يقولُ يَومَ القِيامَةِ» روز قیامت، خدا به بعضی از بندگان خودش میفرماید: «يابنَ آدمَ، مَرِضتُ فلَم تَعُدْني!» بیمار شدم، به دیدنم نیامدی. این سخن، از ناحیهی خدا در روز قیامت، به بعضی از بندگان الهی است. آن بنده، خطاب میکند: «ياربِّ، كيفَ أعودُكَ وأنتَ رَبُّ العالَمينَ؟!» خدایا! چگونه به دیدنِ شما میآمدم با اینکه شما ربالعالمین هستید؟ میگویید: مریض شدم، دیدنم نیامدی؟
وحی میآید: «أما عَلِمتَ أنّ عَبديَ فُلانا مَرِضَ فلَم تَعُدْهُ؟» آیا نمیدانستی که فلانی مریض شد و به عیادتِ او نرفتی؟
«أما عَلِمتَ أنّكَ لَو عُدتَهُ لَوَجَدتَني عِندَهُ؟!» نمیدانستی که اگر به دیدنِ آن بیمار میرفتی، منِ خدا کنارِ بسترِ بیمار بودم.
عزیزان، من این سخن را برای جمعی از پزشکان خدوم و زحمتکش هم عرض کردم. کنارِ بسترِ بیمار، خدا حاضر است و این فرصت را، پرستارهای ما و اطباء ما بحمدالله از دست نمیدهند. رسیدگیِ به بیمار و همراهی با بیمار، عیادتِ خداوند سبحان است.
از آداب عیادت نسبت به مریض این است که کسانی که به دیدنِ مریضها میروند، پیامبر میفرماید: «خَيرُ العِيادَةِ أخَفُّها» بهترین عیادت، کوتاهترینِ آنهاست. مریض در حالتِ بیماری و شرایط خاصی که دارد، باید رعایت کرد حالِ مریض را و وضعِ مریض را.
نکات دیگری در همین زمینهی برخوردِ با بیمار و وظایف ما نسبت به بیماران، انشاءالله در فرصتی دیگر عرض خواهم کرد. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته.