دعای روز هشتم ماه مبارک رمضان
اللهمّ ارْزُقنی فیهِ رحْمَةَ الأیتامِ وإطْعامِ الطّعامِ وإفْشاءِ السّلامِ وصُحْبَةِ الکِرامِ بِطَوْلِکَ یا ملجأ الآمِلین.
در هشتمین روز از ماه مبارک رمضان، پیامبر اکرم( ص) چهارخواسته را در این روز از خدا تقاضا میکند:
اللهمّ ارْزُقنی فیهِ رحْمَةَ الأیتامِ. پرودگارا در این روز از تو میخواهم که توفیق رحمت و مهربانی را به یتیمها به من عنایت کن.
وإطْعامِ الطّعامِ. خدایا، فرصت اطعام طعام را به من بده.
وإفْشاءِ السّلامِ. توفیق پیش سلام بودن و سلام را آشکار کردن.
وصُحْبَةِ الکِرامِ. پرودگارا! توفیق مصاحبت با بندگان خوب خودت را و نیکان را به ما عنایت کن.
بِطَوْلِکَ یا ملجأ الآمِلین.
این چهارخواستهی را که پیامبر به خدا عرض میکند، عرض میکند که پرودگارا اینها را از فضل خودت تقاضا میکنم.
عزیزان! در این دعای امروز، چهار مسئولیت مهم، اولا رسیدگی به ایتام و عزیزانی که در این ماه رمضان در کنار آنها پدر آنها حضور ندارند.
پیامبر فرمود: أَنَا وَ كَافِلُ اَلْيَتِيمِ كَهَاتَيْنِ فِي اَلْجَنَّةِ[1]. رسول الله این دو تا انگشت سبابه را کنار هم قرار دادند و فرمودند: من و کسی که به امر یتیم سرپرستی میکند، مساعدت میکند مثل این دو انگشت در بهشت، باهم همسایه هستیم.
در فضیلت رسیدگی به ایتام، روایات فراوانی داریم که ماه رمضان فرصت خوبی است که اگر در بستگان ما، خویشاوندان ما عزیزانی هستند که پدر در کنار آنها نیست، این خلأ را پر کنیم. در روایت داریم که دستی که از روی نوازش بر سریتیم کشیده میشود، به تعداد تارهای مویی که از زیر دست انسان رد میشود، نور و درجه ی، خدا در قیامت به ما عنایت میکند.
نکتهی بعد اینکه حضرت به خدا عرض میکند که توفیق اطعام طعام و افشای سلام را به ما بده. گرچه ماه رمضان امسال، بعضی از عزیزان توفیق افطاری دادن های حضوری را ندارید، ولی از این فرصت استفاده کنیم، هزینه کنیم، کمک هایی را که میکردیم برای نیازمندانی که چه بسا به تعبیر امام باقر(ع) در طول سال، گرسنگی با اینها همراه هست. همانگونه که پای سفره نشسته اید و الحمدلله از نعمت های خداوند بهره مند هستید، گرسنگان را فراموش نکنید و از یاد نبریم.
سخنی را از امام صادق عرض کنم. امام صادق میفرماید: خدا ابراهیم را به مقام خلیل بودن بر نگزید مگر به خاطر دو ویژگی:
ما اِتَّخَذَ اَللَّهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلاً إِلاَّ لِإِطْعَامِهِ اَلطَّعَامَ و افشاء السلام. این دو نکته از نکاتی که پیامبر امروز اشاره میکند. دو معیار از ویژگی های خاص حضرت ابراهیم است.
از خصوصیات حضرت ابراهیم این بود که اطعام طعام میکرد. طعام یعنی غذای طبخ شده. ابراهیم از آن که خودش میخورد و مصرف میکرد، میخوراند و به دیگران میداد. این خیلی ارزش است. نکتهی دوم اینکه ابراهیم افشای سلام میکرد، پیش سلام میکرد. ما پیرو پیامبری هستیم که پیامبر ما، رسول خاتم در سلام کردن کسی بر پیغمبر سبقت نمی گرفت. در حالات رسول خدا دارد که روزی شخصی گفت من امروز بر پیغمبر در سلام کردن پیشی میگیرم، در مسیر حرکت پیامبر در زاویهی خودش را پنهان کرد، پیامبر با مسلمانها داشتند میآمدند، رسیدند نزدیک آن قسمتی که آن فرد پنهان شده بود، فرمود: ای آقایی که پشت دیوار پنهان شده ی، سلام علیکم. این اخلاق بسیار ارزشمندی است. در روایت داریم که در سلام و جواب سلام، خدا هفتاد ثواب قرار داده است، 69 ثواب را به سلام کننده میدهند و یک ثواب را به جواب دهنده میدهند. در خانواده عقب نمانیم، گاهی اوقات فرزندها از پدر و مادرها پیشی میگیرند، 69، 69 ثوابها را بچهها میبرند. گاهی اوقات خانم همیشه به شوهر سلام میکند. گاهی اوقات همیشه آبدراچی به مدیرکل سلام میکند. گاهی اوقات شاگرد بازار به تاجر بازار سلام میکند.
عزیزان! اگر دلسوز خود هم هستید، در سلام پیشگام باشید و سلام را افشا کنیم. زیبا سلام کنیم. اینکه بگوییم سام علیک، لام علیک، اینها افشاء سلام نیستند، بلکه بگوییم سلام علیکم. سلام نمام خدا هست و نام خدا را با زیبایی ببریم و از خدا بخواهیم که با خوبان هم نشین باشیم.
[1] بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۳۵ , صفحه۱۵۷