جاهل دو دسته است:
جاهل قاصر، جاهل مقصر.
جاهل قاصر یعنی کسی که نمیدانست و شرایط فهمیدن هم برایش مهیّا نبود و در این جهل رشد کرد و در این جهل هم مُرد.
جاهل مقصر، یعنی کسی که نمیدانست ولی شرایط دانستن، برایش مهیّا بود، میتوانست بپرسد. از آن سِرِ دنیا، جوان زنگ میزند مسئلهاش را میپرسد، اما یکی دیگر در شیراز جنّتفراز حضور دارد و مسئله نمیپرسد.
آقای محترم و خواهران محترمه، بدون تعارف عرض کنم، امروز اگر کسی بگوید: در شیراز زندگی کردم و مسئلهی غسل را هم بلد نبودم، مقصّر است. امروز اگر کسی در این شهر بگوید: من مسئلهی خمس خودم را نمیدانستم، مقصّر است و خداوند نمیپذیرد این جهل را.
میگویند: در شیراز بودی، مسجد نبود؟! عالِم نبود؟! روحانی نبود؟! رساله نبود؟! باسواد نبود؟! اینترنت نبود؟! داخل گوشی موبایلت هم میتوانستی بگردی و سؤال کنی.
امکانات نبود؟! امروز، عذر کسی را نمیپذیرند که بگوید من مسئله بلد نیستم.