بسم الله الرحمن الرحیم
با عرض سلام و ادب و احترام محضر عزیزانی که برنامه را مشاهده میفرمایید در جلسه از جلسات چهارده معصوم که امروز پای سفرهی خان معنوی و تربیتی معصوم چهارم و امام دوم، آقا امام حسن مجتبی قرار داریم. خدا رحمت کند بنیانگذار این برنامه را مرحوم مغفور حاج ابراهیم یقطین و همهی کسانی از فامیل محترم ایشان که به جوار الهی شتافتند. سخنی از فرمایشات امام حسن مجتبی من محضر عزیزان در این فرصت عرض کنم که حضرت در ضمن حدیثی میفرماید منشأ همهی گرفتاریها مشکلات انسانها در سه صفت رذیله است. که مردم اگر مراقب این صفات باشند از این نواهی آسیب نبینند قطعا زندگی موفقی خواهند داشت دنیایی حسنهای خواهند داشت. «هلاکُنا فی ثلاث» هلاکت انسانها در سه صفت و سه ویژگی زشت و ناپسند است:
اولین صفت حضرت میفرماید کبر و تکبر است، دومین صفت حضرت حرص، و سومین ویژگی رذیله و زشت امام میفرماید حسادت است. این سه صفت در راس همهی صفات پست و زشت هستند چه بسا صفات دیگر و اخلاقیات ناپسند هم ریشه از اینها میگیرد و سرچشمهی همهی بدیها به این سه صفت وصل و منتهی میشود. بعد امام یک توضیحی میدهند میفرمایند «فالکبرُ هلاک الدین»[1] تکبر دین را نابود میکند. انسانهای متدین و عموم مردم باید مراقب باشند اگر متکبر شدند آسیب این تکبر به دین آنها میخورد «و به لُعِن ابلیس»[2] حضرت میفرمایند ابلیس بخاطر همین تکبر ملعون واقع شد. در بعضی از نقلها داریم که شیطان تا سی و شش هزار سال عبادت را برای او نقل کردند که دوازده هزار سال خدا را در زمین پرستید او را به عرش بردند داوازده هزار سال در ملکوت او را در صف کروبین قرار دادند. شیطان از اجنه بود نه از ملائکه اما به واسطهی این عبادت وسیع و گسترده رسید به جایی که در صف فرشتگان مقرب خدا قرار گرفت. آنچه که این جایگاه او را خراب کرد و آسیب زد تکبر ابلیس بود. وقتی که خداوند آدم را خلق نمود و فرمود «فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ»[3] وقتی آدم را آماده کردم و تسویه کردم و از روح خود در او دمیدم سجده کنید، همه سجده کردند الا ابلیس. علت شیطان هم این بود «أَبَى وَاسْتَكْبَرَ»[4] شیطان ابا کرد و استکبار ورزید و در زمرهی گمراهان قرار گرفت. این است که امام حسن مجتبی فرمود تکبر آفت و عامل نابودی دین است. شیطان سی وشش هزار سال عبادتش را با تکبر از بین برد. مخصوصا متدینین ما مواظب باشند، یک وقتی این معنویت، این نماز، این نماز شب این تلاوت قرآن، این کارهای خیر، این خدمات اجتماعی حس تکبر در ما ایجاد نکند. نگوییم من فلانی هستم، من نماز شبم تعطیل نمیشود، من ماهی اینقدر قرآن میخوانم، این توفیقات، این اگر آمد معنویات ما آسیب خواهد دید.
دوم امام میفرماید حرص دشمن انسانهاست و به واسطهی همین حرص بود که آدم از بهشت بیرون رفت، پدر همهی ما حضرت آدم و مادر همهی ما حضرت حوا، وسوسههای شیطانی و نزدیک شدن به آن شجرهی منهیه که حالا یا گندم بود یا سیب و آن تسویلات شیطانی سبب شد که حرص در این پدر و مادر تقویت شد و
پدرم روضهی رضوان به دو گندم بفروخت، ناخلف باشم اگر من به جُوی نفروشم
مواظب باشیم که حرص به ما آسیب نزند. حرص سبب میشود که انسان از یک توفیقاتی محروم شود، پدر ما را از جنات عدن بیرون کرد، مادر ما را بیرون کرد، در دنیا باشیم ولی با دنیا نباشیم، حریص زندگی نکنیم.
و سوم حسادت، امام حسن میفرماید حسادت پیشوا و جلودار بدی است و یکی از کسانی که در نظام خلقت اولین آسیب دیدههای خلقت هستند امام میفرمایند «و منه قتلَ قابیل هابیل»[5] از همین حسادت بود که برادری برادری را کشت، قابیل برادر هابیل را کشت بخاطر حسادت، یعنی شعلهی حسادت اگر شعلهور شد کار به جایی میرسد که برادری در قتل برادر شرکت میکند.
انشاءالله که مواظب باشیم این سه صفت رذیله یعنی تکبر، حریص زیستن و حسود بودن را در رفتارها و گفتارها و زندگیمان مدیریت کنیم و مبتلا نشویم تا یک زندگی موفق و سالمی را انشاءالله به پایان برسانیم.
توفیقات همهی عزیزان را از خداوند متعال خواستارم.
السلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
[1] بحارالانوار ج75 ج111
[2] بحارالانوار ج75 ج111
[3] حجر آیه29
[4] بقره آیه34
[5] الخصال ج2 ص388