بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و حبیبنا أبیالقاسم المصطفی محمد و علی أهل بیته الائمه الهداة المهدیین لاسیما بقیة الله المنتظَر حجة ابن الحسن العسکری عجل الله تعالی فرجه الشریف
عرض سلام و احترام و ادب خدمت همهی عزیزانی که برنامه را مشاهده میفرمایید و مستمع هستید، در دومین جلسه از جلسات چهارده معصوم که امروز پای خان سفرهی امیرالمومنین علی علیهالسلام هستیم. خدا رحمت کند مرحوم مغفور حاج ابراهیم یقطین و درگذشتگان از این فامیل محترم را.
سخنی است از فرمایشات علی علیهالسلام در کتاب شریف غررالحکم که امام برای انسانهای عاقل توصیهای میفرماید که از پنج چیز حذر کنید و مراقب باشید آلودگی به اینها شما را گرفتار نسازد. عبارت حضرت این است «ینبغی للعاقل أن یحترس»[1] برای شخص عاقل و خردمند شایسته است که پرهیز و اجتناب کند از این پنج موردی که حضرت نام میبرد:
اول «مِن سُکر المال»[2] از مستی ثروت، این کلام حضرت معلوم میشود که ثروت بعضیها را به بدمستی میکشاند، بعضیها را غرور ثروت از وظائفشان دور میسازد. نوکیسههایی میشوند که وقتی به ثروت رسیدند همه چیز را از یاد میبرند، قارون سُکر مال او را به بدمستی کشاند. قارون یکی از کسانی که بهترین قاری تورات بود، پسرخالهی حضرت موسی بود، وقتی ثروت آمد با همان ثروت در صدد تخریب حضرت موسی درآمد، پس عزیزان مراقب باشید ثروت یکی از آسیبهایش بدمستی است، مستی ثروت انسان را آلوده نکند، ثروت چیز بدی نیست، وابستگی به این ثروت اگر انسان را آورد در جهات غفلت و بیخبری و غرور و منیَّت، این خطرناک است.
دوم حضرت میفرماید «سُکرُ القدرة»[3] انسان اگر از قدرت هم غافل شد بدمستی میآورد! بعضیها وقتی به مقام میرسند خودشان را فراموش میکنند، یک ترفیع درجه که میگیرند رفتار خانوادگی و اجتماعیاش عوض میشود. تا یک کارمند ساده است انسان متواضعی است وقتی مدیر میشود صلهی رحمش ترک میشود، عبدالرحمن ملعون تا زمانی که خلیفه نبود به او میگفتند حمامة المسجد یعنی وقتی او را کار داشتند در مسجد او را پیدا میکردند، خبر آوردند برای او که پدرت از دنیا رفته و تو خلیفه شدی و خلیفهی اسلامی. قرآن را بوسید گذاشت کنار و گفت «هذا فراقٌ بینی و بینک»[4] روزگار جدایی بین من و قرآن فرا رسید و رفت در قدرت غرق شد. این هم تذکر دوم که قدرت هم میتواند خطرناک باشد اگر انسان وابسته شد.
سوم حضرت میفرماید «سکر العلم»[5] دانش و سواد هم اگر برای خدا انسان کسب نکند و یکسری اصطلاحات را فقط انسان یاد بگیرد این هم بدمستی میآورد. بعضیها را با این عبارت میشنوید که میگویند ما میدانیم ما باسوادیم ما تحصیلات عالیه داریم، ما در شأن این جلسه نیستیم، یک مشت انسانهای بیسواد اینجا هستند. این همان بدمستی علم است. علم باید هر چه در انسان بیشتر میشود فروتنی و تواضع انسان بیشتر شود.
چهارم حضرت میفرماید «سکر المدح»[6] توصیف و تعریف هم میتواند بدمستی بیاورد، گاهی اوقات انسانها از تعریفهای زیادی دچار یک غرور و منیت میشوند، هر جا میرسد تعریفش میکنند، این تعریفها نباید انسان را از وظائف شرعی و شخصی غافل کند.
و پنجم حضرت میفرماید «سکر الشباب»[7] جوانان عزیز ما توجه داشته باشند جوانی یک فرصت بسیار ارزشمندی است، اما این جوانی نباید انسان را به بدمستی بکشاند. این توانایی این صلابت این امکاناتی که خدا برای یک جوان فراهم کرده، قدرت، نیرو و حافظه نباید انسان را در مسیر فاصله گرفتن از وظائف و بندگی خدا و خدمت به مردم بیاورد. بعد حضرت فرمودند «فإنَّ لکل ذلک ریاحٌ خبیثة»[8] این پنج موردی که حضرت نام بردند، فرمودند اینها بادهای مسموم و پلیدی هستند که «تسلب العقل و تستخف الوقار»[9] اگر به وزش درآمدند سبب میشد که آدمی را خفیف و بیشخصیت گرداند. این نکتهای که حضرت تذکر دادند. مراقب باشیم که اگر این فرصتها در اختیار ماست غافل از استفادهی صحیح از آنه نشویم.
توفقیات عزیزان را از خداوند متعال خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
[1] غررالحکم ص797
[2] غررالحکم ص797
[3] غررالحکم ص797
[4] غررالحکم ص797
[5] غررالحکم ص797
[6] غررالحکم ص797
[7] غررالحکم ص797
[8] غررالحکم ص797
[9] غررالحکم ص797