بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد الله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبیّنا حبیب اله العالمین اباالقاسم المصطفی محمد و علی أهل بیته الأئمة الهداة المهدیِین المکرّمین لا سیّما بقیّة الله المنتظر عجل الله تعالی فرجه الشریف.
در هشتمین جلسه از جلسات چهارده معصوم، خدا رحمت کند بنیانگذار این برنامهی ارزشمند مذهبی، فقید سعید مرحوم آقای حاج ابراهیم یقطین رحمة الله علیه رحمة واسعه، و تمامی درگذشتگانِ از این فامیل محترم.
در هشتمین جلسه، پایِ سخنِ هشتمین معصوم و ششمین امام هستیم. وجودِ مقدس امام صادق علیهالسلام در بیان اینکه شیعیانِ اهلالبیت باید دارای چه ویژگیهایی و چه صفاتی باشند، حضرت میفرماید: «إِنَّما شيعَةُ جَعْفَرٍ مَنْ عَفَّ بَطْنُهُ وَ فَرْجُهُ وَ اشْـتَدَّ جِهادُهُ وَ عَمِلَ لِخالِقِهِ وَ رَجا ثوابَهُ و خافَ عِقابَهُ فَإِذا رَأَيْتَ أُولئِکَ فَأُولئِکَ شيعَةُ جَعْفَرٍ» (صفات الشعيه، صفحه 11).
ویژگیهایی را امام صادق برای شیعیان خود نام میبرد. ما که به حمدالله مفتخریم از شیعیان اهلالبیت هستیم این ویژگیها را رصد کنیم که ببینیم در ما وجود دارد یا خیر. اگر در ما هست، حمدِ خدا را به جا بیاوریم و تلاش کنیم که این را حفظش کنیم و اگر در ما نیست، در این فرصتهای باقیماندهی زندگی کوشش کنیم تا به اینها دسترسی پیدا کنیم و متّصف به این صفات بشویم.
یکی از صفات شیعیان، امام میفرماید: « مَنْ عَفَّ بَطْنُهُ وَ فَرْجُهُ» کسانی که شکم و دامنِ خود را از حرام نگه میدارند. شیعیان اهلالبیت هم دست به سوی مالِ حرام دراز نمیکنند و لقمهی حرام را در سفرهی زندگیِ خود قرار نمیدهند که این یک معنای عامّی دارد که مراقبیم درآمدِ ما، کسبِ ما، معاملاتِ ما آلودهی به حرام نشود و به ربا آلوده نشود و دچار اختلاس نشود و به کمفروشی مبتلا نشود. اجحاف نکنیم و از آنوقت از قِبَلِ این اجحاف، سرمایه بیندوزیم و این سرمایه در تغذیهی زندگیِ ما بیاید. یکی از ویژگیِ شیعیان اهلالبیت این است که اینها در مسائل اقتصادیشان و در مسائلی که به تغذیهی آنها برمیگردد، رعایت عفت و پاکدامنی را میکنند.
و حضرت میفرماید دامنِ خود را هم از حرام نگه میدارند. شیعیان، آلودگیهای اخلاقی ندارند. روابط نامشروع ندارند. ارتباطهای حرام از شیعه، دیده نمیشود. و اگر کسی بگوید من شیعه هستم و این رفتارهای حرام را انجام بدهد، این شخص، مدعی است و حقیقتی در کار نیست. این ویژگیِ اول که کنترل شکم و دامن از حرام و بازداشتنِ اینها از نافرمانیِ الهی.
« وَ اشْـتَدَّ جِهادُهُ» از ویژگیهای شیعیان اهلالبیت، امام صادق میفرماید اینها اهل تلاش و کوششاند و خستگیناپذیرند. شیعه یک روحیهی تلاشگری دارد در خدمتِ به خلقِ خدا، خدمتِ به جامعه و در راستایِ رضایت الهی. اینها هم در مسیر بندگی، در عبادت، در خدمتِ به بندگانِ الهی هیچگاه خسته نمیشوند که قرآن هم یکی از ویژگیهای بندگانِ خوب الهی را « تُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ» (سوره صف/ آیه 11) معرفی میفرماید. روحیهی تلاشگری با ثروت و دارایی و با جان و وجود، در راه خدا. حضرت میفرماید: « وَ اشْـتَدَّ جِهادُهُ» اینها اهلِ تلاشند و اهل کوششاند.
امروز مصادف با میلاد حضرت علی اکبر، آن جوانِ رشیدِ هاشمی هم هست. یکی از ویژگیهای حضرت علی اکبر این بود که امام حسین در توصیفِ علی اکبر میفرماید: «أَشْبَهُ النَّاسِ خَلْقاً وَ خُلُقاً وَ مَنْطِقاً بِرَسُولِ الله» (منتهی الآمال، ج ۱، ص ۳۷۵). حضرت علی اکبر، از نظر چهره، از نظر گفتار و از نظر رفتار، شبیهِ پیغمبر بود. پیامبر، اسوهی کوشش، اسوهی تلاش و خدمت و پرهیزگاری بود. سیدالشهداء میفرماید علی اکبر هم مثلِ پیغمبر بود. یعنی سیمای علی اکبر را هر کسی میدید، رفتارِ علی اکبر را، و سخنگفتنِ علی اکبر را هر کسی میدید، تداعی میشد برای انسان خاطراتِ پیامبر.
« وَ عَمِلَ لِخالِقِهِ» از ویژگیهای خوبِ شیعیان، امام صادق میفرماید اینها کارشان برای خداست. یعنی اگر خدمت به مردم هم میکنند، اگر این آقا در کانون خانواده، این خانم در محیط منزل، این فرد در جامعه، این مدیر در موقعیت مدیریت، این کارگر در جایگاه کارگری دارد خدمت میکند و زحمت میکشد، انگیزهی کار، خداست؛ گرچه ظاهراً دارد به دیگران خدمت میکند ولی اعتقادش و نگاهش و نیّتش، رضایتِ الهی است.
و قطعاً عزیزان، کسانی که با این نگاه خدمت میکنند و با این دیدگاه به دیگران محبت میکنند، اینها هیچگاه از کارهای خود پشیمان نیستند. چون مطمئن هستند که خداوند، میبیند و خداوند پاداش میدهد.
«وَ رَجا ثوابَهُ» نتیجهی کار برای خدا، امام صادق در ادامهی سخن میفرماید امیدِ پاداش از خدا دارند. اینها به دنبالِ دریافت پاداش از خلقِ خدا نیستند. برای خدا، به خلقِ خدا خدمت میکنند ولی مزد و ثواب و پاداش را از او طلب میکنند. لذا انسانهای مطالبهگر، انسانهای پرتوقع نیستند. علی علیهالسلام میفرماید انسانهای کریم، وقتی کار شایستهای انجام میدهند، این کارِ شایسته را دِینِ خودشان میدانند و احساس تکلیف کرده و کارِ خوبی انجام داده و احساسِ طلبکاری نمیکند.
عرائض را جمع کنم؛ « و خافَ عِقابَهُ»امام صادق میفرماید شیعیان ما از عِقاب و نتایج کارهای بدِ خودشان میترسند و هراسی از مکافات اعمال دارند.
بعد امام میفرماید: « فَإِذا رَأَيْتَ أُولئِکَ فَأُولئِکَ شيعَةُ جَعْفَرٍ» وقتی چنین کسانی را دیدید با این ویژگیها، بدانید اینها شیعیانِ جعفر بن محمد الصادق هستند.
انشاءالله که این صفات ارزشمندی که امام یاد فرمودند در این روزِ عزیزی که روزِ میلادِ حضرت علی اکبر است، توفیق تحصیلِ آن و تحفیظ آن و نگه داشتنِ آن را در این باقیماندهی زندگانی خدا به همهی ما عنایت کند. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.