استاد حدائق روز سه شنبه 15 تیر 1400 در مسجد قدس شیراز به بیان فضایل روز دحوالارض پرداختند

 

 دانلود

جهت مشاهده ویدئو کلیک کنید 

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

قال سیدنا و مولانا ابوالحسن علی‌بن موسی الرضا علیه آلاف تحیة و الثنا «من جلس مجلسا فیه یحیَی أمرنا لم‌تمت یوم تموت فیه القلوب»[1]

الحمدلله یکی از اتفاق‌های مبارکی که در این چند ماه گذشته صورت عمل پیدا کرد، بیرون آوردن این مسجد از غربت و مظلومیت بود. حواستان باشد شاکی پیدا نکنید، روز قیامت سه گروه شاکی می‌شوند، پناه بر خدا از اینکه کسی این سه گروه از او شاکی باشند. دعای ابوحمزه را خوانده‌اید، «و من أیدی الخُصماء غداً من یُخلِّصنی»[2] خدایا روز قیامت چه کسی من را از دست دشمنهایم نجات می‌دهد.

یک دشمن‌های عمومی داریم، این را هم بگویم، روایت داریم اول دادگاهی که خدا روز قیامت تشکیل می‌دهد دادگاه خانواده است. زن و شوهرها، پدر و مادرها و بچه‌هایشان، خواهرها و برادرها، اول حقوق درون خانه را رصد می‌کنند بعد می‌رسد به حقوق دیگران. می‌گویند خانم‌ محترمه وظائف شوهرداری‌ات را خوب رعایت کردی؟ آقای محترم خوب زن‌داری کردی، خوب پدر کردی؟ تو خوب فرزندی کردی، تکالیفت را نسبت به رحِمت خوب رعایت کردی، از این فارغ شدی بعد دیگران سروکله‌شان پیدا می‌شود. اما یک خُصمای خاصی افراد پیدا می‌کنند که خدا نکند کسی این خُصما برایش پیدا شود.

اول قرآن. قرآن روز قیامت هم شفاعت می‌کند هم شکایت. شفاعت می‌کند از کسانی که خواندند و عمل کردند، شکایت می‌کند از آنهایی که قرآن را غریب گذاشتند. در بعضی از خانه‌ها قرآن شده کتاب مقدس. فقط می‌بوسیم، شبهای قدر روی سرمان می‌گذاریم، مسافر می‌خواهد برود سفر از زیر قرآن رد می‌شود. در مجلس عروسی سر سفره عروس قرآن حاضر است، اما دهها آیه‌ی قرآن هم دارد آن‌جا لگدمال می‌شود. در شیراز جنت‌تراز هم ببینید چقدر آیات قرآن دارد لگدمال می‌شود در کوی و برزنه! الان وقت نماز بود، اگر قرار بود مردم به «أَقيمُوا الصَّلاة»[3] رعایت می‌کردند، «أَقامُوا الصَّلاةَ»[4] پایبند بودند، وضع مساجد و محافل این نبود و قوانین دیگر قرآنی. قرآن یکی از شاکی‌های خاص می‌شود در قیامت.

دوم مساجد. خدا نکند مسجد از کسی شاکی شود. می‌گوید این آقا در همسایگی خانه‌ی ما بود پایش در مسجد باز نمی‌شد. مسجد قدس، مسجد سر گذر قیامت شکایت می‌کند، هی خلق الله کوی و برزن، کسبه‌ی خیابان سر دُزَک، آقای قربانی، وقت نماز مغازه‌ها رایج، مساجد غریب! قطعا این مسجد شکایت می‌کند، از چه کسانی؟ از کسانی که در جوار این مسجدند، شفاعت می‌کند از چه کسانی؟ از شما که غریب نگذاشتید. من در یک مجلسی عرض کردم، حالا این سخن امام رضا هم مکمّل این عرض بنده است.

بعضی‌ها می‌گویند آقا مسجد بیاییم که چه شود؟ نمازمان را در خانه‌مان می‌خوانیم، در مغازه‌مان می‌خوانیم. یکی از برکات مهم مسجد آمدن، طهارت روح است، این نماز را در خانه‌تان بخوانید، اینقدر سازندگی و آثار تربیتی ندارد که در مسجد بخوانید. این آیه‌ای که در فضیلت مسجد قُبا نازل شد و قسمت اول آیه مربوط به مسجد ضرار است «لا تَقُمْ فيهِ أَبَداً»[5] در مسجد ضرار، خدا به رسول الله می‌فرماید در مسجد ضرار نخوانید، این‌ها با پول منافقین و سرمایه‌ی یهود ساخته شده برای تخریب اسلام. «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى‏ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فيهِ فيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا»[6] از همین قسمت آیه استفاده می‌شود آمدن در مسجد طهارت روح به تو می‌دهد. این خبائث باطنی و ذاتی که در طول روز ما را می‌گیرد، هوای نفس، خودخواهی، منیت، غرور، در مسجد که می‌آیی پالایش می‌شوی «أَنْ يَتَطَهَّرُوا»[7] آمدنت در مسجد، بیرون رفتنت از مسجد متفاوت است. یک نمازی که بنده می‌خواهم در خانه بخوانم معلوم نیست «أَنْ يَتَطَهَّرُوا»[8] صورت بگیرد، ولی ‌در مسجد که می‌آیی این تخلی از آلودگی‌ها و تجلی از فضائل در وجود انسان‌ها صورت می‌گیرد. این از برکات مساجد است. حالا در احادیث فراوان است. و من در این مقوله نمی‌خواهم صحبت کنم. آقا امام مجتبی هشت فایده‌ی ارزشمند را برای آمد و رفت در مساجد نام می‌برند که این‌هایی که می‌آیند در مساجد به کجا می‌رسند که اینهایی که نمی‌آیند نمی‌رسند! که این بماند.

و سومین شاکی خصوصی در قیامت عترت رسول الله است خدا رحمت کند مرحوم جد ما را، مرحوم آیت الله حاج شیخ حسن حدائق ابوی ما نقل می‌کردند، می‌گفتند ایشان در درس اخلاقشان می‌گفتند آقایان طلاب، بدا به حال کسی که در روز قیامت امام زمان از او شکایت کند.

ببینید الان شما پرونده‌ای پیدا کند در دادگاه، یک وقت می‌گویند شاکی‌اش یک آدم عادی است، یک وقت می‌گویند شاکی‌اش یک فرد ممتاز و برتر جامعه است، خیلی فرق می‌کند. بیایند بگویند آیت الله بهجت از کسی شکایت کرده است، این خیلی فرق می‌کند تا یک فرد عادی از یک کسی شکایت کند. قیامت بگویند امام زمان شاکی شده از این فرد! امام حسین شاکی شده، حضرت زهرا شاکی شده «و من أید الخُصماء غداً من یُخلِّصه»[9]

این روایتی که از آقا امام رضا ابتدای سخن تقدیم شد، با توجه به اینکه امروز روز زیارت مخصوص امام رضا بود، ما ظهر هم در مسجد گفتیم، زیارت بالاسر را هم برای مومنین خواندیم، امروز در طول سال جزء نوادر ایام سال است. چند تا اتفاق مهم در عالم بشریت و عالم امکان مثل امروز واقع شده است.

یکیش همان دحوالارض بود که 25 ذی‌القعده امیرالمومنین ع می‌فرماید اولین رحمت الهی در زمین در دحوالارض واقع شد. این کره‌ی زمین یکپارچه زیر آب بود، لذا دیدید گاهی در این ارتفاعات کوتاه، در قله‌ی کوه آثار دریا می‌بینید. دیدید تاحالا یا نه؟ در آن بلندای کوه‌ها رگ‌رگه‌های آثار فرسایش آب را می‌بینید. مثل اینکه اینجا زیر آب بوده است و همینطور هم بوده. میلیون‌ها سال قبل کره‌ی زمین زیر آب بود. در روز دحوالارض بخشی از کره‌ی زمین از زیر آب خارج شد و اولین قسمت که نمایان شد و به خشکی تبدیل شد کعبه و مکه‌ی معظمه بود «إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذي بِبَكَّةَ مُبارَكا»[10] دحوالارض امروز از مناسبتهای مهم عالم بشریت بود که امیرالمومنین در روایتی می‌فرماید با دحوالارض رحمت الهی به زمین نازل شد.

از مناسبتهای دیگر این روز باعظمت میلاد با عظمت ابراهیم خلیل الرحمان، میلاد باسعادت حضرت عیسی مسیح، حالا حضرت عیسی را مسیحی‌‎ها سال میلادی‎اش را می‎گیرند، سال قمری ولادت حضرت مسیح 25 ذی‎القعده است.

از مناسبتهای مهم این روز باعظمت، که زیارت امام رضا هم توصیه شده بود امروز، حالا اگر کسی در جمع ما توفیق پیدا نکرد، بعد از مجلس یک سلامی به امام رضا و یک زیارتی مفاتیح را باز کنید، حالا روزش را نتوانستید، ما لایُدرَک، در شبش انجام دهید، شام دحوالارض. حرکت امام رضا از مدینه منوره به سمت مرو در روز دحوالارض اتفاق افتاد. و یک مناسبت دیگر هم در حجة الوداع پیغمبر حرکتشان از مدینه به سمت مکه، 25 ذی‎القعده بود که حضرت زهرای مرضیه همسران رسول خدا وجمعیت عظیمی از مسلمان‎ها را رسول الله فراخوان کردند دعوت کردند که در حج سال آخر عمر رسول الله شرکت کنند و مناسک حج را از پیغمبر بیاموزند. خوب این مناسبت‎های مهم در این روز اتفاق افتاد، چون مناسبت آقا علی‎بن موسی الرضا و زیارت حضرت مخصوصا امروز توصیه شده بود و ثواب ویژه و فوق العاده داشت من این کلام نورانی حضرت ثامن الحجج را یک اشاره‎ای کنم و مطالبی را عرض کنم.

امام در این حدیث شریفی که مجلس به ذکر این سخن مزین گردید، «من جلس مجلسا فیه یحیَی أمرنا»[11] اگر کسی بنشیند در مجلسی که امر ما آنجا احیا می‌شود، ‌همین مجالس! بعضی‌ها می‌گویند آقا در روضه چه می‌دهند! چه می‌دهند؟ نمی‌فهمیم چه می‌دهند. ببینید امام رضا می‌فرماید چه می‌دهند. حضرت می‌فرماید «من جلس مجلسا فیه یحیَی أمرنا»[12] اگر در جلسه‌ای شرکت کردی که امر ما دارد احیا می‌شود سخنان ما دارد گفته می‌شود  و بازگو می‌شود، آثار شرکت در این مجلس «لم‌تمت یوم تموت فیه القلوب»[13] قلب شما روزی که قلب‌ها مرده، نمی‌میرد، روز قیامت. آثارش را آن روز خواهید دید. البته بعضی بزرگان یوم تموت القلوب را می‌گویند اطلاق هم دارد حتی به مجالسی که در دنیا قلب را می‌میراند. بعضی از مجالس هستند سبب موت قلب می‌شوند، مجلس غافلین است، مجلس منحرفین است. با آمدن در این مجالس خودتان را بیمه می‌کنید خودتان را تضمین می‌کنید در برابر آسیب‌ها در برابر در برابر آفت‌ها، و مخصوصا در قیامتی که روز روز بسیار سختی است. آن روز تضمین کردید خودتان را.

لذا من از همینجا اشاره کنم، یکی از برکات مجالسی که یاد اهلبیت می‌شود مخصوصا امام عصر، مخصوصا امام عصر.

امروز امیر درِ می‌خوانه تویی تو، فریاد رسِ این دل دیوانه تویی تو

به یاد امام زمانتان باشید قیامت قلبتان نمی‌میرد. آثار این جلسات همین است.

یک کسی آمد خدمت رسول خدا به پیامبر عرض کرد یا رسول الله می‌خواهم خدا رحمم کند چه کنم؟ پیامبر فرمود به خودت رحم کن. اول به خودت رحم کن، بعد هم به مردم رحم کند، خدا بهت رحم می‌کند. ما گاهی اوقات دلسوز خودمان نیستیم،  اینقدری که برای دیگران تلاش می‌کنیم خودمان را فراموش کردیم. آقا می‌بینید در مسائل اقتصادی، مسائل اجتماعی خوب می‌دود، اما وظائف خودش را فراموش کرده، وظائف شخسی! قرآن خطاب به مومنین می‌فرماید «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْليكُمْ نارا»[14] خودتان و خانواده‌ی خودتان را از آتش نگهدارید. اول خدا می‌آورد خودتان، شما اول تکلیف نسبت به خودتان، این خودخواهی نیست، من اول باید سلامت روحی خودم را حفظ کنم بعد بپردازم به دیگران. ما گاهی اوقات به دیگران پرداختیم از خود غافلیم، امیرالمومنین می‌فرماید «من نصبَ نفسه للناس اماما فلیبدأ بتعلیم نفسه قبل تعلیم غیره و و معلِّم نفسه و مؤدِّبه احق بالاجلال من معلِّم الناس و مؤدِّبهم»[15] امام می‌فرماید اگر می‌خواهی الگو شوی، تراز شوی، شاخص شوی برای مردم، اول به تربیت خودت بپرداز قبل از اینکه به تربیت دیگران بپردازی. حضرت می‌فرماید کسی که در خودسازی خودش اقدام می‌کند، به نظر من علی شایسته‌تر است از کسی که به تربیت دیگران پرداخته و از خودش غافل است. قطعا یک پدر موفق اول باید خودش را تربیت کند تا بتواند روی بچه‌هایش اثر بگذارد. یک مربی موفق، یک مادر موفق، یک مدیر موفق کسی است که اول خودش را ساخته باشد. این خودسازی اگر اتفاق افتاده باشد آثارش در اجتماع را خواهد گذاشت. لذا حضور و شرکت در این جلسات احیای قلب را بدنبال دارد. تطهیر روح را بدنبال دارد. ما می‌آییم تا خودمان اول بهره ‌ببریم. در روایت هم داریم امیرالمومنین می‌فرماید شما در هر کار خیر و نیکی که انجام می‌دهید نفع اولیه‌اش را خودتان می‌برید، در همه‌ی ابعاد کارهای خیر. صدقه دادن، محبت کردن، مشکل گشایی کردن، عبادت کردن، تواضع کردن، تواضع اگر کردی خودت نفعش را می‌بینی، بالا می‌روی.

من به یکی از آثار ارزشمند به یاد امام زمان بودن را از زبان خود حضرت بگویم، رعایت وقت را هم باید بکنیم، در حد نیم ساعت ظاهرا وقت مقرر است چون شرایط اجتماعی را هم باید در نظر گرفت، برنامه نماز را هم عزیزان ما طبق هفته‌های گذشته دارند.

یکی از آثار ارزشمند به یاد امام زمان بودن احیای قلب، یکی از آثار ارزشمند به یاد امام زمان بودن، در سخن خود حضرت من عرض کنم. این توقیع شریف حضرت است، حضرت می‌فرماید «و أکثروا الدعا بتعجیل الفرج فإنَّ ذلک فرَجُکم»[16] حضرت می‌فرماید زیاد برای فرج ما دعا کنید که این دعای زیاد برای خودتان فرج است نه برای امام زمان. یک وقتی ما فکر می‌کنیم که حالا اگر کاری کردیم عبادتی کردیم، خدمتی کردیم دستی گرفتیم، بر آن فرد منت داریم، امیرالمومنین می‌فرماید «الکریم یری مکارم افعاله دَیناً علیه حتی یقضیه»[17] انسان‌های باکرامت وقتی کار خوبی می‌کنند تازه خودشان را مدیون می‌بینند، می‌گویند تازه این دینی که به گردنم بود خدا توفیق داد به من، ادا کردم دینم را، دارد صدقه می‌دهد، می‌گوید الحمدلله رب العالمین موفق شدم، نماز می‌خواند، الحمدلله رب العالمین موفق شدم. تواضع می‌کند، می‌گوید الحمدلله رب العالمین که این صفت اخلاقی را رعایت کردم. دین می‌داند این خوبی‌ها را در برابر کسانی که ادا کرده، یعنی نگاه طلبکاری ندارد، نگاه بدهکاری دارد.

شما دیدید یک آدم بدهکاری

دو سه روز قبل یک از اساتید دوران ابتدایی ما، خدا سلامتشان بدارد، پیرمردی است، دیدم ساعت دو سه شب زنگ زد گفت حاج آقا یک اضطرابی به دلم افتاده، مبلغی وجوهات بدهکارم می‌خواهم بیایم سراغ شما. گفتم حاج آقا الان که وقتش نیست، شما با این سن و سال و کهولت سن! این پنج سال دوره اول ابتدایی در همین دبستان فرصت از مسئولین ما بود که البته دبستان فرصت را هم نمی‌دانم الان آثاری ازش باشد یا نه. ای آقا نیمه شب گفت که آقا من می‌خواهم وجوهاتم را بدهم شاید تا صبح نمانم. گفتم آقا حالا وقتش نیست. صبح اول وقت هنوز هوا روشن نشده بود در منزل آمد. خوب این بیاد بودن است، وقتی که انسان فراموش نکرد وظائفش را خدا هم اینجوری می‌شود. طرف هم می‌بینی زیر دین است و زیر خیالش نیست.

این توقیع شریف حضرت را من یک اشاره‌ای کنم و دو بُعد در این حدیث محضر عزیزان و عرائض را جمع‌بندی کنم. این کلام کلام خود حضرت در فرمایشات ولی‌عصر است که زیاد بیاد ما باشید و دعا برای فرج ما کنید که این بیاد ما بودن برای خود شما فرج است. یعنی همینطوری که مسجد آمدنتان می‌شود طهارت روح، همانطوری که شرکت در محافل دینی می‌شود احیای قلب در قیامت، بیاد امام زمان بودن هم می‌شود گشایش در زندگی‌تان.

حالا این گشایش را  بزرگان دو تا تعبیر از این فرمایش حضرت ولی‌عصر استفاده می‌کنند که من محضر عزیزان عرض کنم.

یکی «الفرج فإنَّ ذلک فرَجُکم»[18] بیاد ما بودید و دعا کردید برای خودتان فرج است، یک معنایش این است که بیاد حضرت باشید حضرت بیادتان است. مظهر استجابت دعا امام زمان است.

گفت پیغمبر که هر کس زد دری، عاقبت زان در برون آید سری. برادر عزیز خواهر محترمه یاد کردید امام زمان را، یادتان می‌کند. خوشابحال کسی که ولی‌عصر به یاد اوست، امام زمان به یاد اوست، این دیگر شکستی ندارد، فنایی ندارد، «الفرج فإنَّ ذلک فرَجُکم»[19] فرج ما را خواستید، ما هم گشایش زندگی شما را می‌خواهیم، مشکلاتتان مرتفع می‌شود. این ذکر «اللهم عجل لویک الفرج» ذکر صلواتی که با و عجل فرجهم ختم شود، این نفعش را خودمان می‌بینیم. این یک جهت، یک جهت دیگر هم بزرگان می‌فرمایند «فإنَّ ذلک فرَجُکم»[20]‌ اشاره به این است که اگر دعای شما به استجابت رسید و دولت کریمه حضرت تحقق یافت، چه سعادتی از این بالاتر که در دولتی زندگی کنید که فقرر اقتصادی نیست، فقر فرهنگی نیست، فقر اخلاقی نیست، همه در کنار هم، همه در آسایش، همه در رفاه، همه در صمیمیت، چه سعادتی بالاتر از اینکه در دولتی شما باشید که در راس آن دولت و حکومت ولی‌عصر است. «فإنَّ ذلک فرَجُکم»[21] این هم از آثار و برکات ارزشمند و گرانبهای بیاد ولی‌عصر بودن و بیاد امام زمان بودن است.

این نکاتی که من در این فرصت محضر عزیزان تقدیم کردم.

اشاره کردن که نماز استغاثه را هم عزیزان می‌خواهند بخوانند و ما رعایت وقت را بکنیم. من از فرصت حسن استفاده کنم. انشاءالله هفته‌ی آینده شب یکشنبه مصادف با سومین سالگرد ارتحال مرحوم آیت الله والد است که در جوار تربت مطهر و معزز حضرت احمدبن موسی، در صحن احمدبن موسی، شب یکشنبه که مصادف با شب شهادت امام جواد علیه آلاف تحیة و الثناست، انشاءالله مجلس سومین سالگرد ایشان است و همه‌ی عزیزان شرکت کننده هم از محضر نماینده‌ی محترم ولی‌فقیه و امام جمعه‌ی محترم و معزز شیراز حضرت آیت الله دژکام، محضرشان تقاضا کردیم و استدعا کردیم که قبول زحمت کنند و ایشان هم بزرگواری کردند و پذیرا شدند که انشاءالله آن شب را از محضر ایشان همه استفاده کنیم، شب شهادت امام جواد هم هست و برای عرض تسلیت که شده به محضر احمدبن موسی و سیدمیر محمدبن موسی که شهادت اخوی زاده‌شان را خدمت این دو عموی بزرگوار امام جواد عرضه کنیم، انشاءالله این مجلس را هم عزیزان اطلاع رسانی کنید، هفته آینده شنبه شب، شب شهادت حضرت آقا جوادالائمه.

من بسنده کنم به همین اندازه مقدمه‌ی آمادگی مجلس، خوب خیلی از بزرگان برکات خودشان را در آن جلسه‌ی شروع توجه به این مسجد که باز به سهم خودم از حضرت آیت الله دژکام تشکر می‌کنیم که این حرکت ارزشمند با همت والای ایشان شروع شد. روی همین سُفّه، روی همین سکّو، مومن که محضر امام زمان مشرّف می‌شود، سینی غذا را از طرف حضرت برایش می‌آورند، یعنی اینجا قدمگاه حضرت ولی‌عصر است، قدمگاه صاحب الزمان است. الحمدلله شیراز مفتخر به این افتخارات بزرگ و جریانات بسیار ارزشمندی است که ما بهره‌مندیم در راس همه‌ی فضائل این شب، تربت باصفای احمدبن موسی و حضرت سید میرمحمد بن موسی و حضرت سید علاء الدین حسین است که انشاء الله بتوانیم قدرشناسی کافی و وافی کنیم و خدمت همه‌ی عزیزان هم عرض می‌کنم اطلاع رسانی کنید همگانی، نسبت به این احیای این مسجد هم از نظر معنوی حضور شما، هم از نظر عمرانی پولهای شما. بالاخره این پولها را می‌دید دارید، آنچه که دارد ندارید. آن که انفاق می‌کنید برای شما می‌ماند، «ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باق»[22] انشاءالله اطلاع رسانی کنید عزیزان خیّری که توانمند هستند علاقمندند، دال علی الخیر شویم، انشاءالله در این کار خیر هم شریک کنیم سهیم کنیم دیگران را و مشارکت کنیم.

من بسنده می‌کنم. خوب روز باعظمتی بود، عرض کردم ابتدای سخن، امروز مناسبتهای مهمی داشت. پروردگارا به عظمت این روزی که گذشت روز دحوالارض، قسمت می‌دهیم مهمترین عیدی ما را فرج امام زمان ما قرار بده.

 

[1] وسائل الشیعه ج14 ص502

[2] مفاتیح الجنان دعای ابوحمزه ثمالی

[3] بقره آیه43

[4] بقره آیه277

[5] توبه آیه108

[6] توبه آیه108

[7] توبه آیه108

[8] توبه آیه108

[9] مفایتح الجنان، دعای ابوحمزه ثمالی

[10] آل‌عمران آیه96

[11] وسائل الشیعه ج14 ص502

[12] وسائل الشیعه ج14 ص502

[13] وسائل الشیعه ج14 ص502

[14] تحریم آیه6

[15] وسائل الشیعه ج16 ص151

[16] کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص485

[17] غررالحکم ص113

[18] کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص485

[19] کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص485

[20] کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص485

[21] کمال الدین و تمام النعمه ج2 ص485

[22] نحل آیه96