بسماللهالرحمنالرحیم
الحمدلله ربالعالمین وصلی الله علی سیّدنا و نبیّنا حبیب إله العالمین أباالقاسم مصطفی محمد و علی أهل بیته الأئمة الهداة المهدیین المکرّمین لا سیّما بقیةالله المنتظر حجة ابن الحسن العسکری عجلالله تعالی فرجه الشریف.
قال الله تبارک و تعالی فی محکمه کتابه القرآن الحکیم: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ».
عرض سلام و احترام ادب محضر همهی عزیزانی که برنامه را مشاهده میکنید. در ماه ضیافت الهی قرار داریم، ماه مبارک رمضان.
یکی از بحثهایی که در سال گذشته مورد گفتگو قرار گرفت، بحث رمضان بود که بعبارتی، آیهی دیگری را در این فرصت امسال خدمت عزیزان تقدیم کنیم و انشاءالله به شرط حیات، پیامهایی را از قرآن، محضر عزیزان ارائه بدهیم.
در این وقت، جایگاه روزهداری را در قرآن یک اشارهای خدمت عزیزان کرده باشیم. در این آیهی شریفهی 183 سورهی مبارکهی البقره، قرآن میفرماید: ای کسانی که ایمان آوردهاید، ما بر شما و بر امتهای گذشته، روزهداری را تکلیف کردیم و بهعنوان یک امر واجب عنوان نمودیم و برای این روزه را واجب قرار دادیم که شما به برکت این روزهداری به مقام تقوا برسید.
مهمترین آثار ارزشمند روزهداری، دستیابی به مقام رفیع تقواست که خداوند میفرماید: «لَعَلَّکُم تَتَّقون». تقوا، خویشتنداری از گناه است. انسان به جایی برسد که در عین حالی که میتواند نافرمانیِ الهی را به جا بیاورد، اطاعتِ امر خدا را کنار نگذارد.
و بیشترین گناهانی که معمولاً از انسانها صادر میشود یا ریشه در غضب دارد یا ریشه در شهوت، که تقوا، هر دو را مدیریت میکند؛ خشمها، ناراحتیها، نگرانیها و شهوترانیهایی که انسانها را در مسیر گناه و مجرای گناه قرار میدهد و این روزه سبب کنترل هر دو غریزه میشود.
نکاتی را من در این آیهی شریفه عرض کنم با توجه به اینکه پیامبر اکرم فرمود: ماه مبارک رمضان، هُوَ شَهْرُ أَوَّلُهُ رَحْمَةُ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةُ وَ أَخِّرْهُ عَتَقَ مِنَ النَّارِ. ماه رمضان، ماهی است که شروعش با رحمت الهی است، ادامه در وسط این ماه، مغفرت الهی است که شامل حال بندگان میشود و پایان این ماه، آزادی عَتَقَ مِنَ النَّارِ، رهایی از آتش دوزخ است.
یعنی انسان در این ماه متحول میشود و به برکت روزهداری و به برکت حضورِ در این ماه مبارک رمضان و نائل شدن به مقام تقوا، از آن عذاب الهی در روز جزا و روز قیامت و از گرفتاریهای دنیایی رهایی پیدا خواهد کرد.
در این آیهی شریفه، خداوند با این خطاب زیبایی که میفرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا»، مؤمنین را مورد خطاب لطف خود قرار میدهد که بعضی از بزرگان، در احادیثی که در این زمینه ذکر شده، استناد کردهاند که امام معصوم علیهالسلام میفرماید این خطابِ «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا»، سختیِ روزهداری را بر مؤمنین آسان میکند.
نسبت به اینکه روزه، ما را به کجا باید برساند، سخنی را از رسول خدا تقدیم کنم که پیامبر میفرماید: خداوند سبحان میفرماید: الصَّوْمُ لِی: صوم برای من است، روزه برای من است. وَ أَنَا اُجْزَي بِه: و من پاداش روزهدار را خودم میدهم؛ چون برای من این کار را انجام میدهد. این امساک، این دوری از گناه. گرچه عزیزان توجه دارید روزهداری به تعبیر حضرت زهرای مرضیه و فرمایش این بزرگبانو، روزهدار باید هم چشمش، هم گوشش، هم زبانش و هم همهی وجودش از آنچه که خدا نمیپسندد، در امساک و روزهداری به سر ببرد. ما یَصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ. در این سخن نورانی که پیامبر از خداوند نقل میفرماید که: خدا میفرماید روزه برای من است و پاداش روزهدار را من خودم خواهم داد، از ویژگیهای روزهداری این است که: الصَّوْمَ يُميتُ مُرادَ النَّفْسِ: خواستههای نفسانی را روزه، از بین میبرد و میکُشد آن هواهای نفسانی را، وَ شَهْوَةَ الطَّبْعِ الحَيْوانِىِّ: طبع شهوتران را روزهداری مدیریت میکند. این در پاسخ به عزیزانی که گاهاً سؤال میکنند: ما روزه برویم تا به کجا برسیم؟ اینها آثار ارزشمند روزه است. اگر خدایی ناخواسته کسی، روزه رفت و به اینها نرسید، آن روزه، رژیم غذایی است و روزه نیست. روزه باید خروجیاش اینها باشد.
وَ فيهِ صَفاءُ الْقَلْبِ وَ طَهارَةُ الجَوارِحِ، ، ، ، ، وَ جَعْلِ الاَلْتِجاءِ اِلَى اللّهِ، ، ،
وَ فيهِ صَفاءُ الْقَلْبِ: خدا میفرماید روزهداری قلبها را صفا میدهد.
وَ طَهارَةُ الجَوارِحِ: جوارح انسان، ظاهر انسان را، پاکیزه نگاه میدارد. چشم انسان، زبان انسان، دست انسان، ظلم، ستم و نافرمانی نمیکند.
وَ عَمارَةُ الظّاهِرِ وَ الْباطِنِ: روزه سبب میشود یکسانسازی اتفاق میافتد. ظاهر و باطن انسانها آباد میشود.
وَ الُشّكْرُ عَلَى النِّعَمِ: انسان روزهدار، به مقام شکر نزدیک میشود. نعمتهای الهی را سپاس میگوید.
وَ الاَحْسانُ اِلَى الْفُقَراءِ: احسان و نیکویی به نیازمندان، که یکی از برکات روزهداری امام باقر میفرماید أغنیاء و ثروتمندان وقتی که طعم گرسنگی را میچشند، به یاد ضعفاء و نیازمندانِ جامعه باشند.
وَ زِيادَةُ التَّضَرُّعِ وَ الْخُشُوعِ وَ الْبُكاءِ: خودِ روزهداری انسان را در مسیر بندگیِ خدا، تضرع در پیشگاه الهی، خشوع و فروتنی باطنی در برابر حق و بکاء (اشک ریختن درِ خانهی خدا) و توفیقاتی که در سحر برای عزیزان اتفاق میافتد.
وَ جَعْلِ الاِلْتِجاءِ اِلَى اللّهِ: ریسمانی است برای ارتباط با پروردگار.
وَ سَبَبُ اِنْكِسارِ الْهَمَّةِ. اندوهها فرو ریخته میشود؛ شکسته میشود. وقتی معنویت در کسی شدت پیدا کرد، اندوه تنزل پیدا میکند.
وَ تَخْفِيفِ الْسَّيِئاتِ، وَ تَضْعِيفِ الْحَسَناتِ: گناهان، سبک میشود و حسنات، خداوند مضاعف میکند.
و در آن حدیث قدسی خدا میفرماید: وَ فيهِ مِنَ الْفَوائِدِ ما لا يُحْصى: و فوائد بیکرانی که قابل احصاء و شمارش نیست.
امیدواریم که انشاءالله از این فرصت ارزشمند در این ماه ضیافت الهی، کمال بهرهبرداری را بکنید و به این آثار ارزشمندی که ذکر شد، همگان دسترسی پیدا کنیم.
توفیقات همهی عزیزان را از خداوند مهربان خواستارم. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته.