بسماللهالرحمنالرحیم
الحمدلله ربالعالمین و صلی الله علی سیّدنا و نبیّنا حبیب إله العالمین أباالقاسم مصطفی محمد و عَلی أهل بیته الأئمّة الهداةِ المهدیین لا سیَّما بقیةالله المنتظَر عجل الله تعالی فرجه الشریف.
قال الحسین علیهالصلاة و السلام، إنَّ اَجوَدَ النّاس مَن أَعطی مَن لا یَرجوا وَ إنَّ أعفَ النّاس مَن عَفِیَ عَن قُدرَة وَ إنَّ أَوصَلَ النّاس مَن وَصَل مَن قَطَعَ.
با عرض سلام وادب و احترام محضر تمامی عزیزانی که برنامه را میشنوید و میبینید. در پنجمین جلسه از جلسات چهارده معصوم هستیم. خدا رحمت کند بنیانگزار و مؤسس این راه، مرحوم آقای حاج ابراهیم یقطین رحمةالله علیه رحمةً واسعه.
در پنجمین روز و پنجمین جلسه، سخنی از معصوم پنجم و سومین امام، محضر شما عزیزان تقدیم شد.
در این حدیث نورانی، امام سه گروه را، سه ویژگی بسیار ارزشمند اخلاقی و معنوی را نقطهی نهایی و اوج و قلهی آن را بیان میفرماید. یکی از صفات ارزشمند اخلاقی، صفت جود و بخشش و سخاوت است. اما در این انسانهای سخی، بعضیها أجوَدَند. یعنی سخاوتمندترند. یعنی أفعلِ تفضیل است. در ادبیات فارسی هم داریم میگوییم: فلانی، انسانِ شریفی است. یک وقت میگوییم: شریفترینِ افراد، فلانی است؛ فلانی انسانِ عالِمی است. یک وقت هم میگوییم: عالِمترین فرد، فلانی است.
سخاوتمندترین افراد چه کسانی هستند؟ جود و بخشش، یک صفت بسیار ارزشمندی است. اما اجود کیست و سخاوتمندتر کیست؟ امام سوم، آقا سیدالشهداء میفرماید: «إنَّ اَجوَدَ النّاس مَن أَعطی مَن لا یَرجوا». اوج سخاوت و بخشندگی این است که شما، به کسی انفاق کنید و کمک کنید که امیدی به بازگشت کارِ خودتان نداشته باشید. در بعضی از بخششها و سخاوتها، یک نوع داد و ستدهایی است؛ میگوییم: امروز کمک میکنیم، فردا این به ما کمکی خواهد کرد. ما به او مبتلا خواهیم شد و او به دادِ ما میرسد و به دردمان خواهد خورد. این یک نوع بخشش است؛ خب بخشش هم کرده و ثواب هم دارد. اما یک وقت، ما به کسی کمک میکنیم که هیچ امیدی به بازگشتِ از ناحیهی او نداریم گرچه سخاوت و بخشندگی را خداوند پاداش خواهد داد اما از ناحیهی آن فردی که دارد بخشش را تحویل میگیرد، ما امیدی دیگر نداشته باشیم که او به ما برگرداند و به ما کمک کند. این، اوج سخاوت و بخشندگی است. لذاست که ما در بحث سخاوت داریم که در شب تاریک، انفاق کردن به کسی که او، شما را نمیشناسد و شما هم چهبسا او را نشناسید، این اوج سخاوت است. چون آن فرد نمیداند که او، چه کسی بود که آینده، به نحوی، جبران کند.
نکتهی دوم امام میفرماید: «إنَّ أعفَ النّاس مَن عَفِیَ عَن قُدرَة». باگذشتترین و بخشندهترین کس در مقام گذشت و عفو، چه کسانی هستند؟ امام میفرماید: «أعفَ النّاس مَن عَفِیَ عَن قُدرَة» کسی است که از قدرت، ببخشد. این از قدرتبخشیدن، اوج گذشت و اوج بخشش است.
عزیزان، حضرت یوسف، برادران خودش را از موضع قدرت بخشید. لذا وقتی برادران یوسف فهمیدند که این عزیزِ مصرِ امروز، همان برادر 30 سالِ قبلی است که مورد کتک قرار گرفت و او را در چاه انداختند و بسیار در حقّ این برادر جفا کردند. وقتی گفتند: یا أیها العزیز مَسَّنا وَ أهلَنا الضُّرّ. ای عزیز مصر! گرفتار آمدیم، مشکل پیدا کردیم، خجالت کشیدند بگویند «برادر»، گفتند: ای بزرگ مصر! به ما تصدّقی کن و به ما رحمی کن. حضرت یوسف یک جمله فرمود: لا تَصریب عَلَیکُم الیوم: دیگر حرفِ گذشته را نزنید. این عفو از موضع قدرت بود: دیگر حرف از گذشته به میان نیاید.
پیامبر در فتح مکه، ابوسفیان و پناهندگان در خانهی ابوسفیان را از موضع قدرت بخشید. فرمود: إذهَبوا أنتُمُ الطّلَقاء.
آقا امام حسین روزِ عاشورا، صبح عاشورا، خودِ سیدالشهداء وقتی که حُر آمد و اظهار پشیمانی و ندامت کرد، امام فرمودند: سرت را بالا بگیر و نگران نباش، خدا تو را میبخشد. او را در آغوش گرفتند؛ کسی که راه را بر حضرت بست و مسیر حضرت را از سمت کوفه منحرف کرد ولی امام با کمال بزرگمنشی، او را بخشید. حتی حضرت در منزلگاه شِراف، سربازان حر وقتی که با امام حسین روبهرو شدند، یکی از سربازان حر، تشنه بود و داشت تلف میشد از تشنگی، حضرت فرمودند: به همه آب بدهید. آن قدرتِ نوشیدن آب را دیگر نداشت و نمیتوانست مشک را درست در دست بگیرد و آب به شدت خارج میشد. آقا امام حسین آمدند بالای سرِ او، مشک را گرفتند و فرمودند: من آب میریزم و تو بنوش. خوب که نوشید و سیراب شد، نگاه کرد دید سیدالشهداء هست.
کریمان، با بدان هم بد نکردند
کسی را از درِ خود رد نکردند.
این اوج گذشت و عفو است.
و سوم امام فرمود: «إنَّ أَوصَلَ النّاس مَن وَصَل مَن قَطَعَ». در صلهی رحم چه کسانی میدرخشند؟ در صلهی رحم چه کسانی شکوفا میشوند؟ اوج صلهی رحم در اینجاست که امام حسین میفرماید: با کسی ارتباطتت را برقرار کنی که او، ارتباطش را با تو قطع کرده. اگر بتوانی با آن کسی که بیتوجهی میکند و کملطفی میکند، شما مِهر بورزید و شما قدم بردارید و شما قدم پیش بگذارید، أوصَل، شما هستید. گل سرسبد در صلهی رحم این است که ما، با کسانی با ما فاصله گرفتهاند و قطع کردند ارتباط را، ما با آنها ارتباط را وصل کنیم و ما به سمت آنها برویم.
امیدواریم که انشاءالله بتوانیم به این فرازهای نورانی سخنان سیدالشهداء در این باقیماندهی زندگی عمل کنیم و خدا بر علوّ درجات درگذشتگان مؤمنین و مؤمنات، منسوبین به همهی عزیزانی که برنامه را مشاهده میکنید و فامیل محترم یقطین روزافزون بیفزاید. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته.