ارحام چه کسانی هستند؟
رحم عبارت‌اند از مجموعه بستگانی که از طریق مادر و پدر به ما نسبت دارند. لذا فامیل‌های نسبی رحم هستند ولی فامیل‌های سببی رحم نیستند؛ مثلاً خواهرزن برای شوهر خواهر و با جناق‌ها نسبت به یکدیگر، رحم نیستند.
معاشرت با قاطع رحم
امام باقر (ع) به امام صادق (ع) می‌فرماید: از پدرم این نصیحت را گرفتم که با پنج گروه اصلاً رفاقت و دوستی و هم‌سفری نکن! که یکی از این پنج گروه، قاطع رحم است؛ زیرا خدا در سه جای قرآن قاطع رحم را لعنت کرده است.
کسی که برای پدر و مادر خودش ارزش قائل نیست یقین بدانید که برای شما نیز ارزش قائل نیست.
قطعاً شما نزدیک‌تر از پدر و مادر و برادر نسبت به او نیستید.
طول عمر و آبادانی زیاد در صله‌رحم
اهتمام به صله‌رحم توسعه در رزق و آرامش در زندگی می‌آورد
امام علی (ع) می‌فرماید: «عَلَيكُم بِصَنائِعِ الإِحسانِ، وحُسنِ البِرِّ بِذَوِي الرَّحِمِ وَالجيرانِ؛ فَإِنَّهُما يَزيدانِ فِي الأَعمارِ، ويَعمُرانِ الدِّيارَ»؛ اگر کسی صله‌رحم کند و با همسایه رابطه خوبی داشته باشد هم عمرش زیاد می‌شود و هم شهرها و دیارها آباد می‌شود.
این آشفته‌بازار، به خاطر این است که با یکدیگر رابطه خوبی نداریم.
انفاق شکرانه نعمت
به هر جا رسیدید و هر چه به دست آوردید متعلق به خدا است؛ سواد، زیبایی، اعتبار، سلامتی، قدرت و شهرت همه از او است.
خدا به پیامبر (ص) می‌فرماید: حق ذی القربی را از این‌هایی که به تو دادیم بده!
این پول و مقام و شهرت را از کجا آوردی؟ اگر خدا زیر بار تو را نمی‌گرفت یک کلمه یاد نمی‌گرفتی و الآن هم اگر یک تلنگر بزنند و آلزایمر بگیری حتی غذا خوردن را فراموش می‌کنی.
نگاه امانت، رمز آرامش
آن‌هایی که نگاهشان به دنیا، نگاه امانت است هر چه خدا به آن‌ها بدهد مغرور نمی‌شوند و هر چه خدا از آن‌ها بگیرد مأیوس نمی‌شوند.
بعضی‌ها اگر دنیا را در دامنشان بریزید ذره‌ای تغییر نمی‌کنند. بگویند هر جه داری را می‌خواهیم از تو بگیریم باز هم تغییر نمی‌کند.
اول خویشاوندان
در بحث انفاق و رسیدگی به ضعفا، اقربا و خویشاوندان مقدم بر بقیه هستند.
اگر می‌خواهید کار خیر کنید ابتدا در فامیل و بستگانتان باشد.
اول به داد این‌ها برسید!
در زکات فطره می‌فرمایند: اگر در فامیل، نیازمندی سراغ دارید به دیگران ندهید. اگر نبود در همسایه و اگر نبود در شهر و اگر نبود در شهرهای دیگر هزینه کنید!
فقر و کوتاهی ثروتمندان
اگر دیدید فقیری گرسنه و برهنه ماند و دینش را به خاطر فقر از دست داد به خاطر این است که بخشی از ثروتمندان، وظایف خود را انجام نمی‌دهد.
به شکرانه این‌که الحمدلله دستت باز است و خدا به تو لطف کرده است این لیاقت را زمینه ترقی خودت قرار بده و حقوق خویشاوندان نیازمند را پرداخت کن!
انفاق بی‌منت
مراقب باشید هیچ‌گاه در انفاق منت نگذارید و اذیت هم نکنید.
امام علی (ع) می‌فرماید: انسان کریم وقتی کار شایسته انجام می‌دهد آن را وظیفه خود می‌داند و طلبکار نیست.
تازه می‌گوید بدهکارم وظیفه خود را انجام داده‌ام؛ دینی بود آن را ادا کردم.
کمیته امداد در عصر ظهور
اگر امروز به کمیته امداد نیاز داریم به این دلیل است که ما مسلمانان به وظایف عمل نمی‌کنیم.
در دوران امام زمان (عج) فرد فرد مردم دنبال نیازمند می‌گردند تا به او کمک کنند ولی امروزه باید دنبال یک فرد خیر بگردید تا به نیازمند کمک کند؛ یعنی کار کاملاً برعکس است.
عوارض بالا شهر برای پایین‌شهر
اسلام حامی مستضعفان است. چند سال پیش در جلسه‌ای گفتم: یک دیدگاه اشتباه در شهرداری‌های کشور است که عوارض بالای شهر را خرج بالای شهر می‌کنند و عوارض پایین‌شهر را خرج پایین‌شهر می‌کنند.
این یعنی روز بروز قسمتی که مرفه‌اند، مرفه‌تر و قسمتی که فقیرند فقیرتر شوند اما جنوب شهر توان ساخت ساختمان‌های گران‌قیمت و پاساژهای آن‌چنانی ندارند و چون ندارند عوارضی نیز نمی‌پردازند و اگر با این وضع باشد خدمت‌رسانی به آن‌ها کمتر می‌شود.
از خدا و قرآن بیاموزید که می‌فرماید خمس و زکات را از ثروتمند بگیرید و خرج فقیر کنید.
پول، وسیله تقرب به خدا
بعضی به‌غلط، تکاثر اموال را ارزش می‌دانند ولی ارزش این است که حق فقرا را از اموال خودت خارج کنی.
یکی از وسایل تقرب به خدا، درست استفاده کردن از پول است.
امام علی (ع) می‌فرماید: «نِعمَ المَالُ الصّالِح لِلرَّجُلِ الصّالح» ثروت خوب آن است که در اختیار انسان‌های ارزشمند قرار بگیرد.
آخرت خوب را باید از دنیای خوب رقم زد.
فقرزدایی؛ وظیفه همگانی
قطعاً همه ما در راستای فقرزدایی به‌اندازه امکاناتمان وظیفه داریم.
خدا از یک مسئول کشوری انتظارات کشوری دارد و از یک مسئول جزء انتظارات در حد خودش. از میلیاردر در حد خودش و از افراد دیگر به‌اندازه خودشان.
انفاق، وظیفه همگان است؛ هم اغنیاء و هم فقرا. یک فردی به‌اندازه یک‌لقمه و فرد دیگر بیش از آن مکلف است.
قاطع رحم همسر
بالاخره ممکن است با برخی از بستگان همسرتان، اختلافاتی داشته باشید ولی همسر خود را از رفت‌وآمدهای خانوادگی خودش محروم نکنید!
اگر قاطع رحم شدیم ملعون خدا می‌شویم؛ چراکه خدا در قرآن، این افراد را لعنت کرده است.
