برنامه اصلی پیامبر (ص)
اگر کسی بخواهد برنامه پیامبر (ص) را در این 23 سال بداند به پنج آیه اول سوره علق مراجعه کند. بخوان بنام خدایی که تو و دیگر مخلوقات را خلق کرد.
معلوم میشود پیامبر (ص) آمده است تا کار فرهنگی کند و مردم را با خدا آشنا کند. اگر مردم از خدا فاصله بگیرند همین اوضاعی میشود که الآن دنیا با آن دستبهگریبان است.
مبلغ باشیم
پیامبر (ص) مبعوث شده است تا با یاد خدا سخن بگوید و تبلیغ کند. ما همین کار پیامبر را در جمع خانواده و محافل اجتماعی انجام بدهیم. گاهی اوقات دوستان دور هم هستند با نام خدا آنچه را که میدانیم بگوییم.
اصلاح فرهنگ
اولین دستوری که خدا به پیامبر (ص) میدهد دستور فرهنگی است. اگر فرهنگ، اصلاح شد جامعه اصلاح میشود. امروز در همین آشفتهبازار خیلیها میتوانند به دیگران کمک کنند ولی نمیکنند. اگر ما مسلمانان پسرفت داشتیم به خاطر این است که بر اساس فرهنگ اسلامی عملنکردهایم.
اقتصاد و گسترش نماز
اگر نماز توسعه پیدا کرد مشکلات اقتصادی حل میشود. در هر 28 موردی که نماز و زکات در قرآن با هم آمده است ابتدا بر نماز تأکید شده است؛ یعنی اگر فرهنگ مردم درست شد حقوق مالی خود را نیز میپردازند.
اقامه یا قرائت نماز؟
یکی از نشانههای اقامه نماز این است که حالت قبل از نماز با حالت بعدازآن متفاوت باشد که اگر نباشد نرمش است و نماز نیست.
اگر همان حقد و کینه و خودخواهی و حق کُشی و رعایت نکردن حقالناس باقی باشد این نماز نیست.
احساس مسئولیت
در دولت کریمه امام زمان (عج) بهگونهای میشود که هر فردی رضایت دارد اگر برادر مسلمانش نیاز مالی داشته باشد بهاندازه نیازش از جیب او پول بردارد.
یعنی در اموال خود نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت میکنند.
ضعف فرهنگی در شرایط امروز
آیا در این شرایط کسانی نیستند که به مردم کمک کنند؟ دولت، مسئول است ولی آیا ما مردم نیز مسئول نیستیم؟ همه مسئول هستیم.
این مشکلات به خاطر این است که در ساختار فرهنگیمان مشکل داریم. اگر بدانیم در این دنیا امانتدار هستیم مردم نسبت بستگان خودشان، بیتوجه نیستند.
سخن و سکوت بجا
اگر حرف زدن برای خدا باشد ارزش است. پیامبر (ص) فرمود: خدا چند توصیه به من کرد.
«أَنْ يكون نطقي ذكرا وصمتي فكرا نظري عِبْرَةً»
هر وقت حرف میزنم سخنم ذکر باشد؛ یعنی مردم را بیدار کند. باعث نشود شبهه و ابهام مردم بیشتر شود. اگر سکوت هم میکند آمیخته با تفکر باشد و اگر نگاه به مردم نیز میکنم آمیخته با عبرت باشد.
رابطه فرهنگ و توسعه
خداوند رشد بشریت را از طریق توسعه فرهنگ قرار داده است. او قدرت دارد انسان را بدون معلم و پیامبر و تلاش بهجایی برساند ولی ابا دارد که کارها را از غیر راه خودش انجام بدهد. اگر انسان بخواهد به موفقیت برسد باید زحمت بکشد و مسیر را طی کند.
دانش و دانشمند واقعی
امام صادق (ع) فرمود: من علم را در چهار مطلب یافتم:
1- «خودت را بشناسی»؛ عالم کسی است که ضعف و عجز و ناتوانیاش را خوب بشناسد.
2- «خدا را بشناسی»؛ ببینید نسبت به سال گذشته خدا را بهتر شناختهاید یا نه؟
3- «وظیفهات را بشناسی»؛ بدانیم خدا از ما چه انتظاری دارد؟
4- «آسیبها را بشناسی» بدانی چه چیزی تو را از خدا و دین جدا میکند.