بسم الله الرحمن الرحیم.
معرفت امام شرط ورود به بهشت
از وظائف فردی منتظران سخن به میان آمد.
در حوزه‌ی شناخت نسبت به امام عصر(عج) و بایسته هایی که هر فردی در عصر انتظار باید معرفت به آن را پیدا کند. نسبت به شناخت امام هر زمان، روایتی از امام صادق (ع) در کتاب شریف کافی جلد اول هست که حضرت می‌فرماید: اِعْرِفْ إِمَامَكَ فَإِنَّكَ إِذَا عَرَفْتَ إِمَامَكَ لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا اَلْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ[1] امام خودت را بشناس، پیشوای الهی خودت را بشناس که اگر امام خودت را شناختی به تو زیان نخواهد زد، تقدم هذالامر او تأخر، این امر به تأخیر بیفتد یا به تعجیل. کنایه از اینکه اگر کسی امام را شناخت، در عصر غیبت که ما هستیم، ظهور اتفاق بیفتد یا ظهور به تأخیر بیفتد، غیبت طولانی شود یا عمر غیبت کاسته شود، در اعتقاد انسان‌ها خللی ایجاد نمی شود. در دوران خود ائمه هم همین طور بود. کسانی بودند که در کنار ائمه نبودند و در جاهایی دیگر بودند، اما مورد تأیید ائمه بودند و ائمه برای آن‌ها دعا می‌کردند، بعضی‌ها در کنار امام و در شهری که امام زندگی می‌کرد بودند، امام زمان خودشان را می‌دیدند و با امام زمان خودشان مبارزه می‌کردند. در واقعه‌ی عاشورا، بیش از بیست هزار انسان، امام زمان خودشان را در روز عاشورا، در صحرای کربلا دیدند و بر امام خود شمشیر کشیدند و در قتل امام خود شرکت نمودند. مشکل در این بود که اینها معرفت امام را نداشتند، اما در همان واقعه‌ی عاشورا ما تابلوی زیبایی معرفت الامام را در اصحاب امام حسین می‌بینیم که حتی یک غلام سیاه پوستی مثل جون، غلام ترک، و کسانی که دور امام ماندند و دور خورشید ولایت حلقه زدند، جان دادند و دست از امام خود نکشیدند. تفاوت آن گروه کوفیان با این اصحاب معدود و محدود امام حسین در همین معرفت بود. این همان سخنی است که آقا امام صادق (ع) می‌فرماید: به عنوان یک وظیفه‌ی که همه‌ی ما بر عهده داریم و تکلیف همه‌ی ما می‌باشد که امام زمان(عج) خودمان را بشناسیم. قطعا اگر امام زمان(عج) را شناختیم، طولانی شدن غیبت در ایمان و اعتقاد ما و در رفتار ما تأثیر منفی نخواهد گذاشت. که متأسفانه بعضی‌ها به خاطر ضعف معرفت دچار این آسیب‌ها و آفت‌ها می‌شوند. می‌گویند اگر امام زمان(عج) بود، تا حالا آمده بود و ظهور می‌کرد. چون معرفت اینها پایین است دچار خلجان فکری و ذهنی می‌شود. امیرالمؤمنین(ع) در جای دیگر می‌فرماید: إِنَّمَا اَلْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اَللَّهِ ، ائمه بر پادارندگان امر خدا هستند، روی زمین، عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاؤُهُ عَلَى عِبَادِهِ . این های عرفای الهی در بین بندگان هستند، یعنی با معرفت ترین بندگان خدا بین مردم، ائمه‌ی معصومین هستند وَ لاَ يَدْخُلُ اَلْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ عَرَفَهُمْ کسانی توفیق رفتن به بهشت را پیدا می‌کنند که این عرفای الهی را و این نمایندگان خدا را خوب شناخته باشند. بعد حضرت فرمود: وَ عَرَفُوهُ وَ لاَ يَدْخُلُ اَلنَّارَ إِلاَّ مَنْ أَنْكَرَهُمْ[2]، داخل بهشت نمی شود مگر کسی که بشناسد این ائمه را و بشناسد پروردگار الهی را و داخل دوزخ نمی شود مگر کسی که رهبران الهی را انکار می‌کند و این شخصیت هایی که در حوزه‌ی شناخت، حلقه‌ی اتصال انسان‌ها هستند به پروردگار. لذاست که در این چهارچوب شناخت، ما وقتی که ائمه را شناختیم، نتیجه‌ی این شناخت ما را سوق می‌دهد به اینکه از دستورات اولیای الهی تبعیت کنیم، اوامر آن‌ها را اجرا کنیم، نواهی آن را ترک کنیم، چون اوامر آن ها، اوامر الهی است و نواهی و تذکرات ارشادگونه‌ی آن‌ها منتسب به خداوند سبحان است.
امیرالمؤمنین (علیه السلام) در سخنی می‌فرماید: اُنْظُرُوا أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ نگاه شما به اهل بیت پیغمبر(ص) باشد، و اهل البیت(ع) را الگو قرار دهید. فَالْزَمُوا سَمْتَهُمْ[3]، به همان مسیری که آن‌ها حرکت نموده اند و گام برداشته اند، شما هم حرکت کنید و فعالیت کنید، بعد حضرت می‌فرماید: وَ لاَ تَسْبِقُوهُمْ فَتَضِلُّوا، مراقب باشید که پیشی بر اهل بیت نگیرید، این سبقت گرفتن بر رهبران الهی سبب گمراهی انسان می‌شود وَ لاَ تَتَأَخَّرُوا عَنْهُمْ فَتَهْلِكُوا[4]. از اهل بیت عقب نمانید که این عقب ماندن سبب هلاکت انسان‌ها می‌شود، یعنی پیشی گرفتن بر رهبران الهی سبب ضلالت و گمراهی است، عقب ماندن از الگوهای دینی و ائمه سبب هلاکت است. همراهی با اهل البیت سعادت است. لذا در حوزه‌ی شناخت در وظائف فردی، ضرورت امام شناسی اینجا احساس می‌شود که قطعا ما امام را شناختیم، در روش صحیح زندگی دچار انحراف و انحطاط نمی شویم و قطعا در آن مسیر، رعایت تقوای الهی را که خواسته‌ی ذات مقدس پرودگار و اولیاء الهی از ما هست، رعایت پرهیزکاری و تقوا را که آن‌ها اسوه‌ی در این جهت هستند، خواهیم نمود. و وقتی که رهبران دینی خودمان را شناختیم، در دستگیری از نیازمندان و ضعفا و فقراء هم همانند ائمه که اینها اسوه بودند، الگو بودند، در رفع مشکلات مردم، در رفع نیازمندیهای مردم، ما هم مثل آن‌ها ساعی و کوشا خواهیم بود. درخدمت رسانی به جامعه. ما پیرو شخصیت هایی هستیم که اینها بخشی از انفاق های خود را در شب های تاریک، گاهی اوقات نقاب می‌زدند و صورت را می‌پوشاندند تا دریافت کنندگان کمک متوجه نشوند که کمک کننده کیست که آثار خجالت و شرمندگی در آن‌ها ایجاد شود. ما هم به سنت آن‌ها عمل کنیم و پایبند باشیم و در این حوزه‌ی شناخت در خدمات اجتماعی که ائمه اسوه و الگو بودند به همان نحو عمل کنیم.
[1] الکافي , جلد۱ , صفحه۳۷۱
[2] بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۳۲ , صفحه۳۹
[3] بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۳۴ , صفحه۸۱
[4] همان.
