بسم الله الرحمن الرحیم
با عرض سلام و ادب و احترام خدمت تمامی عزیزان بیننده و شنوندهی برنامهی چهارده معصوم. در ادامهی جلسات قبل در ششمین جلسه از جلسات بنام چهارمین امام معصوم، حضرت زینالعابدین هستیم، که امروز در محضر امام سجاد از گفتار نورانی ایشان بهرمند هستیم، و خدا رحمت کند مرحوم مغفور آقای حاج ابراهیم یقطین که بانی و بنیانگذار این سنت حسنه در پایان هر سال شمسی بودند. طاووس یمانی میگوید محضر آقا امام سجاد رسیدم، امام فرمودند «علامات المومن خمس»[1] مومن دارای پنج علامت است، طاووس یمانی میگوید به حضرت عرض کردم «و ما هنَّ یابن رسول الله»[2] این ویژگیهای پنجگانه چه هستند برای ما بازگو کنید. حال این صفاتی که حضرت بیان میکنند ما در خودمان یک مروری کنیم ببینیم اینها انشاءالله اگر در ما ایجاد شده و وجود دارد خدا را سپاسگذاری کنیم و اگر در ما نیست در این فرصتهای باقیماندهی زندگانی تلاش کنیم که این صفات ارزشمند را در خود ایجاد کنیم.
اول حضرت میفرماید «الورع فی الخلوة»[3] انسانهای مومن در خلوت خودشان رعایت ورع و پارسایی را میکنند. حالا ورع را نوع انسانهای مومن در جلوت و در اجتماع رعایت میکنند، بنده برای حفظ آبروی خودم هم که شده در جامعه در انظار دیگران هر عملی را انجام نمیدهم و هر کاری را نمیکنم. اما اینکه انسان در کارهای خودش خداترسی و تقوا را رعایت کند این نشانهی مومن است. مومن در همان محیطهای دربسته و اتاقهای تنها و خلوت، جاهایی که دوربین نیست و کسی ما را نمیبیند حرف ما را ضبط نمیکند، بتوانیم آنجا خدا را شاهد و ناظر بدانیم این نشانهی مومن است.
دوم: حضرت میفرماید «و الصدقة فی القلة»[4] مومن کسی است که در همان اندکهای خودش هم صدقه میدهد. صدقه و انفاق روح انفاق میخواهد نه مال زیاد، لذاست که خداوند هم در قرآن میفرماید «فِی السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ»[5] کسانی که اموالشان را در فراخدستی و تهیدستی انفاق میکنند و نشانهی مومن این است که حتی در همان حداقلها هم صدقه میدهند. کارمند سادهای است کارگری است ثروتی ندارد اندوختهای ندارد، در همان حداقلی که دارد اهل صدقه است. این هم نشانهی ایمان است.
نکته سوم: حضرت میفرماید «و الصبر عند المصیبة»[6] در برابر سختیها و مصیبتهایی که برای انسان رخ میدهد انسان صبر و شکیبایی داشته باشد. عزیزان مستحضرید که زندگی ما فراز و فرود دارد، روزی سلامتی است روزی بیماری است روزی فراخدستی است روزی تهیدستی است، یک روز دست دیگران را میگیریم راه میبریم روزگاری دست طرف را میگیرند کمکش میکنند.
روزگار است آنکه گه عزت دهد گه خوار دارد، چرخ بازیگر ازین بازیها بسیار دارد
همهی ما با مصیبتهایی روبرو میشویم مانند فقدان عزیزان ما، گاهی اوقات از دست دادن سلامتی از دست دادن ثروت از دست دادن موقعیتها، همهی اینها نمونههایی از مصیبتهاست که در برابر اینها مومن صبر میکند.
چهارم: حضرت میفرماید «و الحلم عند الغضب»[7] امام میفرماید نشانهی چهارم مومن این است که در اوج غضب هم شکیبایی و بردباری دارد یعنی در نهایت عصبانیت هم تندروی نمیکند، بدی را با بدی پاخ نمیدهد.
پنجم: «و الصدق عند الخوف»[8] حتی زمانی که میترسد، در شرایطی است که حراص دارد که اگر حقیقت را بگوید به ضرر او تمام میشود اما آنجا حقیقت را میگوید و سخن راست میگوید ولو اینکه ترس هم دارد، ولو اینکه ترس هم دارد که این حرف بر علیه او تمام شود. این نشانهی ایمان است که انسان در مواقعی که حتی به صلاح و مصلحت خود نمیبیند راستگویی را، اما چون مصلحت الهی است و رضایت الهی است او از راستگویی و صدق در گفتار حذر نمیکند.
امیدواریم که انشاءالله این صفات پنجگانهای که مرحوم شیخ صدوق در خصال و مرحوم مجلسی در بحارالانوار نقل کردهاند در این فرصتهای باقیماندهی زندگی بتوانیم به نحو شایسته در گفتار و کردار و رفتار و اعمال خود بکار بگیریم. توفیقات همهی عزیزان را از خداوند متعال خواستارم.
و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
[1] الخصال ج1 ص269
[2] الخصال ج1 ص269
[3] الخصال ج1 ص269
[4] الخصال ج1 ص269
[5] آلعمران آیه134
[6] الخصال ج1 ص269
[7] الخصال ج1 ص269
[8] الخصال ج1 ص269