جهل دو واژه عنوان شده، یکی جهل در برابر علم، یکی جهل در برابر عقل. جهل در برابر علم انسان در موردش توبیخ نمی‌شود. چون ما در فقه داریم از شرایط تکلیف یکی علم است، اگر کسی نداند خدا مجازاتش نمی‌کند. بنده نمی‌دانستم وقت نماز داخل شده است، نماز یادم رفت بخوانم، یادم رفت نه از روی بی‌اعتنایی، از روی عدم آگاهی، خدا مؤاخذه نمی‌کند، می‌گویند قضایش را بجا بیاور. لذا در جهل در برابر علم خدا مؤاخده نمی‌کند. آنچه مذموم است جهل در برابر عقل است که در قرآن هم این نوع جهل عمدتا مذمت شده است «أَرَاكُمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ»[1] یعنی شما عقل دارید می‌فهمیدید ولی زیر بار نمی‌رفتید.
[1] هود آیه29
